Kliknij tutaj --> 🦮 mapa wschodu i zachodu słońca

Interaktywny wykres o czasach wschodu i zachodu słońca oraz długości dnia w ciągu roku 2023, Tomaszów Mazowiecki. Zmierzch cywilny : środek tarczy słonecznej nie więcej niż 6° poniżej horyzontu. Na początku porannego zmierzchu cywilnego, czyli końca wieczornego zmierzchu cywilnego, horyzont jest jasno określony. Wschodu i zachodu słońca Gorzów Wielkopolski na listopad 2023. 1 lis 2023. 06:55:32 Wschód słońca 16:29:48 Zachód słońca Zbiór zadań maturalnych w formie arkuszy, możesz pobrać >> TUTAJ <<. Zadanie 1. (SP08) Rysunek przedstawia widomą wędrówkę Słońca w dniach równonocy i przesileń nad horyzontem obserwatora, znajdującego się w umiarkowanych szerokościach geograficznych. Wymień dwie konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi na szerokości geograficznej Wschodu i zachodu słońca w mieście Yazir Meteocast.net - prognoza pogody w Twoim mieście i kraju. Wszelkie prawa zastrzeżone, 2009-2023 Polityka prywatności 8g 01m. poniedziałek, 31 gru 2023. 08:01. 16:03. 8g 02m. Wschód i zachód słońca w 2023 - Zgorzelec. Wykres wschodu i zachodu słońca. Długość dnia. Długość nocy. Site De Rencontres Gratuit Et Sérieux. iStockKolekcja Symboli Wschodu I Zachodu Słońca Płaskie Ikony Wektora Znaki Porannego Światła Słonecznego Obiekty Izolowane Żółte Słońce Wschodzie Nad Horison - Stockowe grafiki wektorowe i więcej obrazów Wschód słońcaPobierz tę ilustrację wektorową Kolekcja Symboli Wschodu I Zachodu Słońca Płaskie Ikony Wektora Znaki Porannego Światła Słonecznego Obiekty Izolowane Żółte Słońce Wschodzie Nad Horison teraz. Szukaj więcej w bibliotece wolnych od tantiem grafik wektorowych iStock, obejmującej grafiki Wschód słońca, które można łatwo i szybko #:gm1138999972$9,99iStockIn stockKolekcja symboli Wschodu i Zachodu Słońca. Płaskie ikony wektora. Znaki porannego światła słonecznego. Obiekty izolowane. Żółte słońce wschodzie nad horison – Stockowa ilustracja wektorowaKolekcja symboli Wschodu i Zachodu Słońca. Płaskie ikony wektora. Znaki porannego światła słonecznego. Obiekty izolowane. Żółte słońce wschodzie nad horison - Grafika wektorowa royalty-free (Wschód słońca)OpisSunrise & sunset symbol collection. Horison flat vector icons. Morning sunlight signs. Isolated object on white background. Yellow sun rise over horisonObrazy wysokiej jakości do wszelkich Twoich projektów$ z miesięcznym abonamentem10 obrazów miesięcznieNajwiększy rozmiar:Wektor (EPS) – dowolnie skalowalnyID zbioru ilustracji:1138999972Data umieszczenia:29 marca 2019Słowa kluczoweWschód słońca Ilustracje,Ikona Ilustracje,Promień słońca Ilustracje,Koło - Figura dwuwymiarowa Ilustracje,Logo Ilustracje,Słońce Ilustracje,Światło słoneczne Ilustracje,Clip Art Ilustracje,Poranek Ilustracje,Horyzontalny Ilustracje,Abstrakcja Ilustracje,Bez ludzi Ilustracje,Biały Ilustracje,Błyszczący Ilustracje,Fajny Ilustracje,Figura geometryczna Ilustracje,Gorąco Ilustracje,Grafika wektorowa Ilustracje,Pokaż wszystkieCzęsto zadawane pytania (FAQ)Czym jest licencja typu royalty-free?Licencje typu royalty-free pozwalają na jednokrotną opłatę za bieżące wykorzystywanie zdjęć i klipów wideo chronionych prawem autorskim w projektach osobistych i komercyjnych bez konieczności ponoszenia dodatkowych opłat za każdym razem, gdy korzystasz z tych treści. Jest to korzystne dla obu stron – dlatego też wszystko w serwisie iStock jest objęte licencją typu licencje typu royalty-free są dostępne w serwisie iStock?Licencje royalty-free to najlepsza opcja dla osób, które potrzebują zbioru obrazów do użytku komercyjnego, dlatego każdy plik na iStock jest objęty wyłącznie tym typem licencji, niezależnie od tego, czy jest to zdjęcie, ilustracja czy można korzystać z obrazów i klipów wideo typu royalty-free?Użytkownicy mogą modyfikować, zmieniać rozmiary i dopasowywać do swoich potrzeb wszystkie inne aspekty zasobów dostępnych na iStock, by wykorzystać je przy swoich projektach, niezależnie od tego, czy tworzą reklamy na media społecznościowe, billboardy, prezentacje PowerPoint czy filmy fabularne. Z wyjątkiem zdjęć objętych licencją „Editorial use only” (tylko do użytku redakcji), które mogą być wykorzystywane wyłącznie w projektach redakcyjnych i nie mogą być modyfikowane, możliwości są się więcej na temat obrazów beztantiemowych lub zobacz najczęściej zadawane pytania związane ze zbiorami ilustracji i wektorów. Dariusz Kowalczyk Kozioł ofiarny władz, czyli tak zwany "król" Galeria fotografii przyrodniczej (Nature Photography Gallery) Wschody i zachody słońca - kalkulator (Sunrise/Sunset Calculator) (Upewnij się czasami czy czas letni jest dobrze ustawiony / Make sure sometimes whether daylight saving time is set correctly) Miesiąc:Month: Dzień:Day: Rok:Year: Od 1582-10-15 kalendarz gregoriański, do 1582-10-04 juliański proleptyczny, numeracja lat historyczna (... -2, -1, 1 ...), nie astronomiczna (... -1, 0, 1 ...). From 1582-10-15 Gregorian calendar, to 1582-10-04 proleptic Julian calendar, historical year numbering (... -2, -1, 1 ...), not astronomical (... -1, 0, 1 ...). Linki w tabelach łączą ze stronami NOAA, czyli zewnętrznymi. The links in the tables point to external, NOAA pages. Link do tej strony z zapisanymi ustawieniami:Url to this website with saved settings: Nazwa lokalizacji do linku:Location Name for the Url: Wschody i zachody słońca - przykłady: Augustów, Białowieża - brama BPN, Białystok, Biebrzański PN - Bagno Ławki, Biebrzański PN - Czerwone Bagno, Częstochowa, Gdańsk, Giżycko, Jelenia Góra, Karpacz, Kielce, Kłodzko, Kołobrzeg, Kraków, Łódź, Lublin, Mikołajki, Olsztyn, Ostrołęka, Piła, Poznań, Słupsk, Szczecin, Toruń, Ustrzyki Górne, Warszawa, Władysławowo, Wrocław, Zakopane, Zielona Góra Linki zewnętrzne (External Links) Oddajcie parki narodowi Na stronie: można było pobrać formularz do zbierania podpisów pod obywatelskim projektem zmiany ustawy o ochronie przyrody znoszącym prawo liberum veto, które mają lokalne samorządy wszystkich szczebli wobec tworzenia i rozszerzania parków narodowych. A dokładnie zamieniającym uzgadnianie na zasięgnięcie opinii. Ten absurdalny zapis paraliżuje rozszerzenie Białowieskiego Parku Narodowego na obszar całej Puszczy Białowieskiej (i zresztą prawdopodobnie w tym celu został wprowadzony na przełomie lat 2000/2001). Datę tą można z powodzeniem uznać za początek największego problemu w historii ochrony przyrody w Polsce. Gwoli wyjaśnienia warto tutaj zaznaczyć, że zarówno w projekcie jak i w przypadku Puszczy nie chodzi o tereny prywatne, ale należące do skarbu państwa, czyli wszystkich obywateli. No i nie tylko do lokalnych polityków. Również parki narodowe nie są jak sama nazwa wskazuje parkami gminnymi czy ulicznymi, ale zostały powołane do ochrony przyrodniczego dziedzictwa całego narodu przed zachłannością niewielkich, ale wpływowych grup osób kierujących się egoistycznymi pobudkami. A Puszcza Białowieska dzięki ograniczaniu destrukcyjnej działalności Lasów Państwowych przez przyrodników wciąż jeszcze jest kompleksem leśnym najlepiej zachowanym nie tylko na skalę krajową, ale europejską i będącym światowym dziedzictwem przyrodniczym. Ponadto wbrew propagandzie rozpowszechnianej przez lokalnych polityków objęcie ochroną całego jej obszaru w postaci parku narodowego nie tylko nie obniżyłoby dochodów miejscowej ludności, ale dzięki podniesieniu statusu tego lasu mogłoby nawet przyczynić się do ich zwiększenia, chociażby z branży turystycznej. Potrzebnych było aż 100 000 podpisów, w ciągu ustawowych 3 miesięcy od 13 sierpnia do 12 listopada 2010 roku zebrano ich ponad 250 tysięcy. Projekt na razie utknął w Sejmie. Trwa to już około 10 razy dłużej niż zbieranie podpisów. Ta strona używa plików cookies. Korzystanie z tej strony oznacza wyrażenie zgody na używanie cookies zgodnie z bieżącymi ustawieniami przeglądarki internetowej. W przeglądarce można zmieniać ustawienia dotyczące cookies. This site uses cookies. By using this site you agree to the use of cookies according to your browser's current cookie settings. You can change cookie settings in your browser. Astronawigacja praktyczna: Słońce – Obliczanie linii pozycyjnej metodą długościową Autorem opracowania jest kpt. Waldemar SadłońDziękuję za naukę i cierpliwość 30 B. Obliczanie linii pozycyjnej metodą długościową. Czas ciała niebieskiego dla danego południka różni się od czasu gryniczowskiego (GMT) tego ciała niebieskiego o długość geograficzną Ta metoda jest bardziej komfortowa od metody szerokościowej, bo ciało niebieskie nie musi być idealnie na pierwszym wertykale, czyli w namiarze E lub W, a w jego pobliżu. Ciało niebieskie może znajdować się w azymutach między: 075° − 105° lub 255° − 285°. Najczęściej kierunek na ciało niebieskie określamy namiarem kompasowym. Wybieramy do obserwacji takie ciało niebieskie, które jest najbliżej azymutu 090° lub 270°. Ciało niebieskie dwa razy przechodzi przez Pierwszy Wertykał, podczas wschodu i podczas zachodu. Aby ciało niebieskie przeszło przez Pierwszy Wertykał musi spełniać dwa warunki. a) Deklinacja (δ) ciała niebieskiego jest mniejsza od szerokości geograficznej PZ. [δ < φPZ ]. b) Deklinacja ciała niebieskiego jest jednoimienna z szerokością geograficzną PZ. 1. Obliczanie momentu przejścia Słońca przez Pierwszy Wertykał. Tak, jak w metodzie szerokościowej musieliśmy znać moment kulminacji słońca na południku obserwatora, tak tutaj dobrze jest znać moment przejścia słońca przez Pierwszy Wertykał. Zacznijmy od następujących wzorów: — wzór na obliczenie kąta godzinnego słońca na Pierwszym Wertykale. cos gλ = tg δ ctg φ[wzór 25] — wzór na obliczenie wysokości słońca na Pierwszym Wertykale. sin h = sin δ cosec φ[wzór 26] δ = deklinacja słońca. φ = szerokość geograficzna PZ. Przejdźmy do obliczania momentu przejścia słońca przez Pierwszy Wertykał. Obliczony kąt godzinny (E - przy wschodnim przejściu; W - przy zachodnim przejściu) należy przy wskaźniku (E) odjąć od momentu górnej kulminacji słońca, a przy wskaźniku (W) dodać do momentu górnej kulminacji. Jak wiemy, dla słońca przyjęliśmy północ za początek doby rzeczywistej. Dlatego, miejscowy rzeczywisty czas dla wschodniego przejścia przez Pierwszy Wertykał obliczamy: LT = 12h + gλ[wzór 27] Dla zachodniego przejścia przez Pierwszy Wertykał obliczamy: LT = 12h – gλ[wzór 27a] Przykład 1 Dnia na (PZ) - φPZ=50°00'0N ; λPZ=30°00'0W, postanowiono rankiem obliczyć długość geograficzną. Z Almanacha odczytano δ = N 11°23'4 cos gλ = tg 11°23'4 ∗ ctg 50°00'0 cos gλ = 0,2014537 ∗ 0,8390996 cos gλ = 0,1690397 gλ = 80°16'1 E gλ = 05h21m E LT = 12h − 05h21m = 06h39m Około godz. 06h39m czasu lokalnego (statkowego) słońce będzie przechodzić przez Pierwszy Wertykał i będzie to dogodny moment do zmierzenia wysokości słońca a w dalszej kolejności długości geograficznej. 2. Obliczanie długości geograficznej. Długość geograficzną obliczamy ze wzoru: ±λ = tλ − to[wzór 28] Wzór na obliczanie (gλ): [wzór 29] Przykład 2 Dnia o godz. GMT = 08h40m01s ; = 00m00s, na pozycji zliczonej (PZ) φPZ = 50°00'0 N ; λPZ = 30°00'0 W, zmierzono wysokość słońca ho = 14°58'0, (w namiarze E), a = 7m, ex = ±0'0, i = ±0'0, średnie warunki atmosferyczne. Obliczyć długość geograficzną. Ponieważ słońce jest w namiarze (ok. 090°) w pobliżu Pierwszego Wertykału (tego na 100% nie wiemy gdyż posługujemy się PZ), przyjmujemy, że jest to moment GMT = 08h40m01s tą wartością wchodzimy do Almanacha i odczytujemy (δ). — GMT = 08h40m01s → δ = N 11°23'4, oraz to = 310°15'0 — poprawiamy zmierzoną wysokość słońca i obliczamy (z), oraz (z'). ho = 14°58'0 ex = ±0'0 (+) i = ±0'0 ho = 14°58'0 op = +7'9 (+) dp = −0'1 hs = 15°05'8 90°00'0 (−) 15°05'8 z = 74°54'2 φ = +50°00'0 (−) δ = +11°23'4 z' = 38°36'6 — obliczamy połowę sumy i różnicy [(z) i (z')]. 113°30'8 ÷ 2 = 56°45'4 (+) z = 74°54'2 (−) z' = 38°36'6 36°17'4 36°17'4 ÷ 2 = 18°08'7 — podstawiamy do wzoru log sin 56°45'4 = 9,92239 log sin 18°08'7 = 9,49335 log sec 50°00'0 = 0,19193 (+) log sec 11°23'4 = 0,00864 log sem gλ = 9,61631 gλ = 80°01'3 E gλ = 05h20m05s E tλ = 279°58'7 — gλ zamieniamy na tλ, obliczamy azymut (tablice ABC) oraz długość geograficzną (λ). A = −0,21 (+) B = +0,20 C = −0,01 ω = S 90° E ω = 090° tλ = 279°58'7 (−) to = 310°15'0 λ = –30°16'3 λ = 30°16,3 W Przykład 3 Dnia o godz. GMT = 09h10m28s ; = 00m00s, zmierzono wysokość dolnej krawędzi słońca ho = 27°56'0 ; a = 1,8m ; ex = 0'0 ; i = 0'0, średnie warunki atmosferyczne. KDd = 045° ; log = 83'0 ; pozycja zliczona (PZ) λPZ = 50°10'0 N ; φPZ = 20°03'0 W. Obliczyć długość geograficzną (λ). Z Almanacha δ = N 13°09'5 ; to = 318°070 ho = 27°56'0 ex = ±0'0 (+) i = ±0'0 ho = 27°56'0 op = +12'0 (+) dp = ±0'0 ho = 28°08'0 90°00'0 (−) 28°08'0 z = 61°52'0 φ = +50°10'0 (−) δ = +13°09'5 z' = 37°00'5 98°52'5 ÷ 2 = 49°26'2 (+) z = 61°52'0 (−) z' = 37°00'5 24°51'5 ÷ 2 = 12°25'8 log sin 49°26'2 = 9,8806242 log sin 12°25'8 = 9,3329365 log sec 50°10'0 = 0,1934425 (+) log sec 13°09'5 = 0,0115548 log sem gλ = 9,4185580 gλ = 61°35'7 E gλ = 04h06m23s E tλ = 298°24'3 A = −0,65 (+) B = +0,26 C = −0,39 ω = S76°E ω = 104° tλ = 298°24'3 (−) to = 318°07'0 λ = −019°42'7 λ = 019°42'7 W Krk linii pozycyjnej = 014° ↔ 194° 3. Obliczanie długości geograficznej. Długość z chronometru. Jest to bardzo przyjemna i przystępna metoda, szczególnie kiedy nie musimy używać sekstantu. Oto dwie definicje: Nawigacja. Różnica długości dwóch punktów jest to różnica odległości kątowej południków tych punktów od południka zerowego (Greenwich). Astronawigacja. Różnica długości geograficznych dwu miejscowości (pozycji) jest równa różnicy ich czasów miejscowych. Przypatrzmy się tej definicji. Dwie miejscowości, w których czas jest w tej chwili ten sam, znajdują się zgodnie z definicją na jednym południku. Definicja mówi nam tylko o różnicy długości, ale nie określa samej długości. Do określenia długości niezbędny jest punkt odniesienia czyli stały południk, od którego mierzymy długość geograficzną. Takim południkiem jest południk zerowy (Greenwich). TABELA Sunrise 1996 AUGUST 4, 5, 6 (SUN., MON., TUES.) W Almanachu podane są momenty widocznego (patrz wschodu (Sunrise) i zachodu (Sunset) słońca dla poszczególnych szerokości. Wartości te odnoszą się do południka Greenwich. — Widoczny wschód słońca (azymut) oraz astronomiczny wschód słońca (amplituda). Przejdźmy do naszego poprzedniego przykładu (3). Dnia o godz. GMT = 09h10m28s ; = 00m00s, zmierzono wysokość dolnej krawędzi słońca ho = 27°56'0 ; a = 1,8m ; ex = 0'0 ; i = 0'0, średnie warunki atmosferyczne. KDd = 045° ; log = 83'0 ; pozycja zliczona (PZ) λPZ = 50°10'0 N ; φPZ = 20°03'0 W. Obliczyć długość geograficzną (λ). — w tym dniu zaobserwowano widoczny wschód słońca o GMT = 06h07m48s (tλ) — z Almanacha odczytano, że w tym dniu na szerokości (φ = 50°10'0 N) nastąpi widoczny wschód słońca o GMT = 04h49m (to), na południku Greenwich. — wobec tego: to = 04h49m00s (−) tλ = 06h07m48s różnica czasów = −01h18m48s — nie pozostaje nam nic innego jak obliczoną różnicę (w jednostkach czasowych) zamienić na jednostki kątowe. Różnica = −01h18m48s = –019°42'0 = 019°42'0 W Jak widzimy różnica jest niewielka. Dokładność długości geograficznej zależy od prawidłowego uchwycenia momentu widocznego wschodu (lub zachodu) słońca oraz od odczytu z Almanacha. Almanach nie podaje momentów wschodu (zachodu) słońca w sekundach, ogranicza się do pełnych minut. Nie ma to wielkiego wpływu na dokładność obliczeń. Metodę tą zaleca się początkującym nawigatorom. 4. Obliczanie PO z kulminacji, czyli szerokości i długości geograficznej w momencie kulminacji słońca. Uwaga: Długość geograficzną z kulminacji możemy obliczyć pod jednym, jedynym warunkiem - musimy bardzo dokładnie, wręcz precyzyjnie określić moment kulminacji słońca. Jest to bardzo trudne, wręcz niemożliwe. Tylko doświadczeni nawigatorzy mogą to uczynić mając jednocześnie świadomość, że określona w ten sposób długość geograficzna jest obarczona jakiejś wielkości błędem. Metoda ta właściwie nadaje się, gdy nasza jednostka znajduje się na szerokim, bezkresnym oceanie. Nie powinno jej się stosować bliżej niż (około) 150 Mm od brzegu, a w ogóle unikać. Podajemy ją do wiadomości nie tylko jako "ciekawostkę", ale jako "wyjście awaryjne" z trudnej sytuacji w jakiej może się znaleźć nawigator trawersując ocean. Co wiemy: Kulminacja słońca służy do obliczenia szerokości geograficznej. Przejście słońca przez pierwszy wertykał służy do obliczenia długości geograficznej (tzw. długość z chronometru). W obu powyższych przypadkach otrzymujemy dokładne wyniki. Musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego przy określaniu długości geograficznej z kulminacji słońca możemy popełnić poważny błąd. Odpowiedź jest bardzo prosta - jest to błąd odczytu momentu kulminacji słońca. Wiemy, że wysokość słońca w pobliżu kulminacji zmienia się bardzo powoli, ponieważ kierunek ruchu dziennego słońca w czasie kulminacji jest równoległy do widnokręgu i trwa od 2 min. przed kulminacją do 2 min. po kulminacji. W tym przedziale czasu nie jesteśmy w stanie zauważyć zmiany wysokości przy pomocy sekstantu. Wygląda na to, że kulminacja trwa aż 4 min. Wiemy również, że 4 min. to aż 1°, a więc tak duży możemy popełnić błąd przy obliczaniu długości geograficznej z kulminacji. Dlatego tę metodę słusznie należy przyjąc jako "awaryjną". Pytanie: czy ten błąd można zniwelować do mniejszej wartości, takiej do przyjęcia do naszych obliczeń? Można. Przypomnijmy sobie obliczanie momentu kulminacji słońca, gdzie wartością wyjściową była długość geograficzna pozycji zliczonej, a więc już tutaj popełniamy błąd, bo pozycja zliczona jest pozycją niezbyt dokładną. Mając na uwadze, że kulminacja słońca trwa około 4 min., błąd taki dla obliczenia szerokości geograficznej nie ma wielkiego znaczenia. Zatem, jak rozwiązać problem długości z kulminacji słońca? Pomijamy obliczenia szerokości, zajmiemy się tylko długością. Musimy "upolować" możliwie jak najdokładniejszy moment kulminacji słońca, to podstawa. Jeżeli, podczas obserwacji stwierdzimy, że wysokość słońca przestała rosnąć, poczekajmy jeszcze od 1 min. do 1,5 min, bez przerwy obserwując słońce i w tym momencie odczytać z chronometru i zapisać - "właściwy" moment kulminacji słońca. To będzie nasza właściwa kulminacja. Na podstawie danych z Almancha obliczamy moment kulminacji słońca na południku Greenwich. Różnica tych czasów da nam długość geograficzną. Przykład Dnia na pozycji (?) zaobserwowano kulminację słońca. Z chronometru odczytano, że kulminacja nastąpiła o GMT = 15h33m45s Obliczyć długość geograficzną. Z Almanacha odczytujemy i obliczamy, o której godz. (GMT) słońce kulminować będzie lub kulminowało na południku Greenwich. Jak nam wiadomo słońce kulminuje w "okolicach" GMT = 12h. Raz wcześniej, raz później. Tego dnia słońce kulminuje na południku Greenwich o GMT = 12h14m, to odczyt z Almanacha, rubryka Sun Mer. Pass. Nam jest potrzebny dokładny moment kulminacji słońca na południku Greenwich, a więc: Z Almanacha odczytujemy: O godz. GMT = 12h; GHA = 356°27,2, do pełnego kąta GHA (360°) brakuje ΔGHA = 3°32'48'', a więc 14m12s. Obliczamy: Kulminacja w Greenwich GMT = 12h14m12s Kulminacja na naszym południku GMT = 15h33m45s Różnica ΔGMT = −3h19m33s Długość geograficzna nasze pozycji λPO = −49°53'15'' λPO = 49°53,2' W Wyjaśnijmy dla lepszego zrozumienia. Jeżeli dokładnie przeczytaliśmy treść zawartą w punkcie powyżej (3) to domyślamy się, że można w momencie kulminacji słońca na naszym południku (na, którym znajduje się jacht) określić, nie tylko szerokość ale i długość geograficzną. Zacznijmy od rysunku. Tutaj nastąpi powtórka z Astronawigacji, będziemy wracać do tego co już było, tyle tylko, że trochę innymi słowami. Zaczynamy od na rysunku mamy kulę ziemską otoczoną sferą niebieską. Na kuli ziemskiej mamy dwa jachty, które są przedstawione jako "ludziki" czyli nawigatorzy na tych jachtach. Jachty znajdują się na różnych pozycjach, więc każdy "ma" swój południk. Jacht "A" ma swój południk "A", jacht "B" ma swój południk "B". wiadomo, że każdy nawigator ma swój zenit. Nawigator "A" ma swój zenit na południku niebieskim, który jest rzutem południka ziemskiego na sferę, w punkcie "ZA", a nawigator "B" w "ZB", na swoim południku niebieskim. Ziemia obraca się ruchem wirowym z Zachodu na Wschód, mówiąc inaczej, przyjmujemy, że to sfera niebieska "obraca się" ze Wschodu na Zachód. Wskutek obrotu sfery niebieskiej wszystkie ciała wpierw będą kulminować nad południkiem "A", później nad "B". W danej chwili dla nawigatora "A", na jego południku kulminują ciała (gwiazdy) o rektascensji (α), a dla nawigatora "B" ciała o rektascensji (α'). Mówiąc innymi słowy, kulminacja gwiazdy, która nastąpi najpierw na południku "A" po jakimś czasie (załóżmy, że po 1h) nastąpi na południku "B", czyli [α – α' = Δα]. Łatwo się domyślić, że nastąpi to o innym czasie gryniczowskim. A to oznacza, że każdy nawigator ma swój, inny od drugiego czas gryniczowski w momencie kulminacji, tego samego ciała (np. słońca). Na rysunku widzimy, że kąt [Δα] jest równy kątowi [rλ] pomiędzy południkami. Możemy to co powyżej opisaliśmy zdefiniować tak: Różnica długości geograficznych dwu jachtów jest równa różnicy czasów górowania tego samego ciała niebieskiego na ich miejscowych południkach. Powyższa definicja mówi tylko o różnicy długości, ale nie określa samej długości. Jachty to jednostki ruchome i nie można opierać się na ich "czasach". Rozwiązano to przy pomocy południka zerowego "Greenwich". Południk zero jest punktem odniesienia do wszystkich obliczeń "czasów" w Astronawigacji. Dlatego wstawmy jeden z jachtów do suchego doku, żeby się nie przemieszczał. Oczywiście suchy dok znajduje się na południku zerowym. To będzie nasz punkt odniesienia. Przejdźmy do następnego rysunku. Mamy tutaj siedem jachtów oznaczonych literami alfabetu (od A do G). Jachty przebywają w trzech strefach czasowych (-4; -5; -6). Jeżeli na jachcie w suchym doku (Greenwich) jest przykładowo godz. 13h20m30s, to na każdym jachcie (chronometrze) jest ta sama godzina. Natomiast zegar statkowy (zawieszony na szocie w kabinie nawigacyjnej) pokazuje czas strefowy, tak jak w tabelce. Jacht GMT Czas strefowy A 13h20m30s 17h20m30s B 13h20m30s ? C 13h20m30s 18h20m30s D 13h20m30s 18h20m30s E 13h20m30s 18h20m30s F 13h20m30s ? G 13h20m30s 19h20m30s Wyjaśnijmy znaki zapytania [?] przy jachtach B i F. Jachty te znajdują się na granicy stref czasowych. Bez względu na ich kurs powinny dostosować czas pokładowy do danej strefy. Na ogół robi się to po północny czasu statkowego, dlatego na tych jachtach może być utrzymywany czas, albo jednej, albo drugiej (sąsiedniej) strefy. Czas strefowy używany na tych jachtach nic nam nie mówi o długości geograficznej jachtu bo, jak wiemy strefa czasowa rozciąga się aż na 15° i w tym przedziale (15°) jest ten sam czas strefowy, natomiast na każdym jachcie, gdziekolwiek się znajduje jest ten sam czas gryniczowski. Wróćmy do Przykładowo: Jeżeli na południku λ = 082°5 E słońce kulminuje o godz. 07h30m00s, to na południku λ = 075°0 E będzie kulminowało o godz. 08h00m00s, a na południku λ = 067°5 E o godz. 08h30m00s. Na południku jachtu "E" słońce będzie kulminować około 07h33m30s. Natomiast na południku jachtu "C" słońce będzie kulminować około 08h24m00s. Momenty tych kulminacji są czasami gryniczowskimi. Porada: Zawodowy nawigator poradzi sobie z czasami. Natomiast gorzej radzą sobie początkujący. Czasów, więc i przeliczników jest tak dużo, że może to zniechęcić najbardziej wytrwałych w nauce Astronawigacji. Wobec tego proponuję: Trzymać się kurczowo czasu jaki możemy odczytać z Chronometru na jachcie, czyli GMT. Należy go pilnować jak oka w głowie, chodzi o to aby się chronometr nie "zatrzymał", tylko ciągle pokazywał czas. UWAGA: Słońce nie zawsze kulminuje na południku Greenwich dokładnie o godz. GMT = 12h00m00s Dlatego musimy, posiłkując się Almanachem, obliczyć dokładny moment kulminacji w Greenwich. Podsumujmy: Czas ciała niebieskiego dla danego południka różni się od czasu gryniczowskiego (GMT) tego ciała niebieskiego o długość geograficzną. W tekście przytoczyliśmy trzy określenia dotyczące; długości geograficznej jak i różnicy długości geograficznej. Nawigatora interesuje długość geograficzna jego pozycji. W określeniach łatwo zauważyć, że mowa jest o "... dwu miejscowościach, dwu pozycjach, dwu jachtach ... .", oraz o różnicy czasów gryniczowskich miedzy nimi. Jeżeli te "... dwu ..." rozdzielimy i zamienimy na: Jeden jako południk Greenwich (południk zerowy) a drugi na jacht, pozycję lub miejscowość (południk miejscowy jachtu, pozycji, miejscowości), to uzyskamy definicję długości geograficznej. Co daje nam ten rozdział? Jeżeli słońce kulminuje na południku Greenwich o GMT = 12h06m, to na południku λ = 015° E kulminowało o GMT = 11h06m, a na południku λ = 075° E o GMT = 07h06m, a na południku λ = 120° W, będzie kulminować o GMT = 20h06m. Znając różnicę czasu między kulminacją w Greenwich a kulminacją na miejscowym południku możemy obliczyć długość geograficzną. TABELA Sunrise 1996 AUGUST 4, 5, 6 (SUN., MON., TUES.) No to zróbmy to: Warunkiem określenia pozycji jest dobre wyposażenie nawigacyjne jachtu. Do tego niezbędne są: chronometr; sekundomierz, sekstant; almanach. Niestety, nie zawsze tak bywa. *** Żeglujemy jachtem po Oceanie Indyjskim. Od dłuższego czasu nie było możliwości określenia pozycji z powodów meteorologicznych. W końcu pogoda się poprawiła, więc określamy pozycję. Nie możemy brać pod uwagę λPZ, bo nie mamy żadnej pozycji i momentu kulminacji na naszym południku nie obliczymy. Wobec tego kulminację musimy "upolować". Mamy tutaj do czynienie z "odwrotnością" obliczenia momentu kulminacji. Tego momentu nie obliczamy a czekamy, aż nastąpi na naszym południku, "polujemy" na ten moment. Przykład 4 Dnia o godz. Chr. = 07h11m20s (upolowaliśmy) zmierzyliśmy wysokość słońca w momencie kulminacji H = 62°15'0(N) ; St. Chr. = +2m03s ; a = 3,5m ; i = +2'5 ; KDd = 090° ; v = 4,0w. — poprawiamy wskazania chronometru Chronometr = 07h11m20s (+) Stan Chronometru = +00h02m03s GMT = 07h13m23s — z Almanacha na dany dzień odczytujemy dane: to = dla 07h … … … 283°29,4 (+) popr. dla 13m23s … … 3°20,8 to = 286°50,2 d = 0,7↓ δ = N 17°08'6 (−) popr = 0'2 δ = N 17°08'4 Moment kulminacji w Greenwich (Mer. Pass. = 12h06m) — obliczamy szerokość z kulminacji: h = 62°15'0 N (+) i = +2'5 h = 62°17'5 op = +12'5 (+) dop = −0'2 h = 62°29'8 N (–) 90°00'0 z' = 27°30'2 S (+) δ = 17°08'4 N φ = –10°21'8 φ = 10°21'8 S — obliczamy długość geograficzną: Mer. Pass. = 12h06m00s (−) Moment kulminacji = 07h13m23s λ = +04h52m37s λ = +73°09'2 E — PO z kulminacji φ = 10°21'8 S ; λ = 073°09'2 E — długość geograficzną można jeszcze obliczyć innym sposobem. Odczytując efemerydy z Almanacha. Mer. Pass.= 12h … … … 358°29'7 (+) popr. dla 06m00s … … 1°30'0 to w Greenwich … … 359°59'7 Mom. kulminacji na południku jachtu = 07h … … … 283°29'4 (+) popr. dla 13m23s … … 3°20'8 tλ na południku jachtu … … 286°50'2 to w Greenwich … … 359°59'7 (−) tλ na południku jachtu … … 286°50'2 λ = 073°09'5 E Ta minimalna różnica wynikła stąd, że moment kulminacji w Greenwich podany jest w zaokrągleniu do pełnych minut, nie uwzględnia sekund. Ale czy różnica 000°00'3 ma jakieś znaczenie? Chyba nie. Uwaga: Wyjaśnijmy dodatkowo sposób obliczania długości geograficznej. Najważniejsze tutaj jest uchwycenie jak najdokładniej momentu kulminacji słońca na południku jachtu. Jak to praktycznie zrobić? Słońce zawsze kulminuje w południe statkowe, z dużym uproszczeniem możemy powiedzieć, że o 12h czasu lokalnego (na południku jachtu - też). Na jachcie są dwa "czasomierze". Jeden w kabinie nawigacyjnej na szocie (po prostu - zegar), drugi to chronometr. Zegar wskazuje czas lokalny (aktualnej strefy czasowej) wg, którego toczy się życie na jachcie, chronometr wskazuje GMT (czas na południku zerowym). Popatrzmy na szczególnie na jachty E ; F ; G. Nie wiemy, czy dostosowano na nich czas do danej strefy czasowej, a to dlatego, że po pięciu dniach PZ może mieć promień nawet 60Mm Tym samym nawigatorzy na tych jachtach nie wiedzą, w której są strefie czasowej. A to oznacza, że czas strefowy nie nadaje się do obserwacji bo można się pomylić o 15° czyli 1h. A to zbyt duża pomyłka. Jak wobec tego rozwiązać ten problem? Pomoże nam w tym Wiemy, że strefa czasowa "rozciąga" się na 15° czyli na 1h. Więc mierzymy wysokość słońca długo przed kulminacją (wg czasu statkowego) czyli około godz. 11h, a nawet wcześniej. Po 10m przeprowadzamy ponownie pomiar. Widzimy słońce nad widnokręgiem, więc "opuszczamy" go do widnokręgu i czekamy następne 10m. Ponawiamy po jakimś czasie pomiar. Zauważymy, że słońce coraz niżej odrywa się od widnokręgu i wówczas pomiary robimy częściej, aż słońce przestanie się odrywać od widnokręgu, trwa to około 4m. W tym momencie odczytujemy czas z chronometru i to jest nasz moment kulminacji (wystarczająco dokładny). Jest jeszcze jeden sposób określenia momentu kulminacji. Nie musimy zaczynać pomiaru wysokości słońca aż godzinę przed kulminacją. Wystarczy popatrzeć na kompas. Jak słońce znajdzie się mniej, więcej w NR = 170° lub 350° w zależności od położenia słońca względem jachtu, możemy przystąpić do pomiaru i dalej postępować tak jak opisano powyżej. Ważne - nie przegapić momentu kulminacji. Przystępujemy do obliczeń tak, jak to przedstawiliśmy powyżej. Przykład 5 Na północnym Atlantyku znajduje się jacht, który podąża do jednego z portów Ameryki Północnej. Dnia o godz. Chr. = 15h45m10s zmierzyliśmy wysokość słońca (kulminacja) h = 61°59'0 (S) ; St. Chr. = +2m10s ; a=3,5m, i = −2'0 ; KDd = 215° ; v = 4,5w. — poprawiamy wskazania chronometru Chronometr = 15h45m10s (+) Stan Chronometru = +00h02m10s GMT = 15h47m20s — z Almanacha na dany dzień odczytujemy dane: to = dla 15h … … … 43°29,9 (+) popr. dla 47m20s … 11°50,0 to = 55°19,2 d = 0,7↓ δ = N 17°03'2 (−) popr = 0'6 δ = N 17°02'6 Moment kulminacji w Greenwich (Mer. Pass. = 12h06m) — obliczamy szerokość z kulminacji: h = 61°59'0 S (+) i = −2'0 h = 61°57'0 op = +12'5 (+) dop = −0'2 h = 62°09'3 S (−) 90°00'0 z' = 27°50'7 N (+) δ = 17°02'6 N φ = +44°53'3 φ = 44°53'3 N — obliczamy długość geograficzną: Mer. Pass. = 12h06m00s (−) Moment kulminacji = 15h47m20s λ = −03h41m20s λ = −55°20'0 W — PO z kulminacji φ = 44°53'3 N ; λ = 055°20'0 W — długość geograficzną można jeszcze obliczyć innym sposobem. Odczytując efemerydy z Almanacha. Mer. Pass.= 12h … … … 358°29'7 (+) popr. dla 06m00s … … 1°30'0 to w Greenwich … … 359°59'7 Mom. kulminacji na południku jachtu = 15h … … … 43°29'9 (+) popr. dla 13m23s … 11°50'0 tλ na południku jachtu … … 55°19'9 to w Greenwich … … 359°59'7 (−) tλ na południku jachtu … … 055°19'9 λ = 304°39'8 (−) = 360°00'0 λ = −055°20'2 W Ponieważ w pkt. 4 dosyć obszernie opisano, jak obliczać [λ] z kulminacji słońca, jednocześnie wprowadzając do obliczeń czas pokładowy (lokalny) przeplatany z czasem w Greenwich, może to być niezrozumiałe dla, niektórych początkujących nawigatorów. Obliczmy [λ] biorąc pod uwagę li- tylko czas GMT. Wielokrotnie wspominaliśmy, że zawsze musimy mieć jakiś punkt odniesienia. Dla czasu takim punktem jest południk Greenwich. Mamy trzy statki: Dnia trzy statki stoją na kotwicy. Statek "A" na redzie Gdyni, statek "B" na redzie Port Saidu, statek "C" na redzie La Guaira. W tym dniu kulminacja słońca w Greenwich nastąpi o godz. GMT = 12h11m13s. Na pozycji statku "A" słońce kulminowało o godz. GMT = 10h56m55s Na pozycji statku "B" słońce kulminowało o godz. GMT = 10h01m57s Na pozycji statku "C" słońce kulminowało o godz. GMT = 16h38m57s Punktem wyjścia do obliczeń jest oczywiście moment kulminacji słońca na południku Greenwich. Jeżeli na statku "B" zaobserwowano moment kulminacji o godz. GMT = 10h01m57s, to ten sam czas wskazywał chronometr na statku "A" i "C" oraz na południku Greenwich. Wiemy, że słońce będzie kulminować na południku Greenwich o godz. GMT = 12h11m13s. Wobec tego różnica czasu między kulminacjami słońca w Greenwich a statkiem "B" będzie długością pozycji, na której statek kotwiczy, a mianowicie: λB = 12h11m13s − 10h01m57s = 02h09m16s ∗ 15 = 032°19'0 E analogicznie będzie w wypadku pozostałych statków ["A" i "C"] λA = 12h11m13s − 10h56m55s = 0114m18s = 018°34,5 E λC = 12h11m13s − 16h38m57s = −04h27m44s = −066°56,0 W Nie pozostało nic innego jak sprawdzić na mapie czy obliczenia są prawidłowe. Natomiast, gdybyśmy porównali czasy momentów kulminacji na statku "A" ze statkiem "C" to otrzymamy różnicę długości między tymi statkami a nie długość ich pozycji, dlatego, że nie odnieśliśmy tego do żadnego stałego punktu odniesienia, którym jest dla każdego z tych statków południk Greenwich. O tym wielokrotnie pisaliśmy. Oto wynik między statkiem "A" a "C" rλAC = 10h56m55s − 16h38m57s = 05h42m02s = −085°30,5 W … Potrafimy określić, i szerokość, i długość geograficzną, a nawet PO. Można pomyśleć, że to wystarczy i dalsze "naumiewanie się" Astronawigacji nie ma sensu. Ale ... . Szerokość geograficzną możemy określić tylko raz na dobę. Długość geograficzną możemy określić pięć razy na dobę: podczas widocznego wschodu i zachodu słońca, w momencie przejścia słońca przez pierwszy wertykał (E oraz W) i w momencie kulminacji słońca. Niestety nie zawsze aura nam sprzyja i wówczas musimy użyć inne metody określenia naszej pozycji, które są najczęściej stosowane, chodzi tutaj o metodę wysokościową. 1 lip 202205:13:33Wschód słońca21:36:49Zachód słońca13:25:11Zenit16:23:16Długość dnia04:28:28 - 22:21:54Zmierzch cywilny03:21:35 - 23:28:47Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny2 lip 202205:14:14Wschód słońca21:36:30Zachód słońca13:25:22Zenit16:22:16Długość dnia04:29:16 - 22:21:28Zmierzch cywilny03:22:43 - 23:28:02Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny3 lip 202205:14:58Wschód słońca21:36:09Zachód słońca13:25:33Zenit16:21:11Długość dnia04:30:07 - 22:21:00Zmierzch cywilny03:23:55 - 23:27:12Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny4 lip 202205:15:44Wschód słońca21:35:45Zachód słońca13:25:44Zenit16:20:01Długość dnia04:31:01 - 22:20:28Zmierzch cywilny03:25:11 - 23:26:17Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny5 lip 202205:16:32Wschód słońca21:35:17Zachód słońca13:25:55Zenit16:18:45Długość dnia04:31:57 - 22:19:52Zmierzch cywilny03:26:32 - 23:25:17Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny6 lip 202205:17:23Wschód słońca21:34:47Zachód słońca13:26:05Zenit16:17:24Długość dnia04:32:56 - 22:19:13Zmierzch cywilny03:27:56 - 23:24:13Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny7 lip 202205:18:15Wschód słońca21:34:14Zachód słońca13:26:15Zenit16:15:59Długość dnia04:33:58 - 22:18:31Zmierzch cywilny03:29:24 - 23:23:05Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny8 lip 202205:19:10Wschód słońca21:33:38Zachód słońca13:26:24Zenit16:14:28Długość dnia04:35:03 - 22:17:45Zmierzch cywilny03:30:56 - 23:21:52Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny9 lip 202205:20:07Wschód słońca21:32:59Zachód słońca13:26:33Zenit16:12:52Długość dnia04:36:09 - 22:16:57Zmierzch cywilny03:32:30 - 23:20:36Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny10 lip 202205:21:06Wschód słońca21:32:18Zachód słońca13:26:42Zenit16:11:12Długość dnia04:37:19 - 22:16:05Zmierzch cywilny03:34:08 - 23:19:15Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny11 lip 202205:22:06Wschód słońca21:31:33Zachód słońca13:26:50Zenit16:09:27Długość dnia04:38:30 - 22:15:09Zmierzch cywilny03:35:49 - 23:17:51Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny12 lip 202205:23:09Wschód słońca21:30:46Zachód słońca13:26:57Zenit16:07:37Długość dnia04:39:44 - 22:14:11Zmierzch cywilny03:37:32 - 23:16:23Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny13 lip 202205:24:13Wschód słońca21:29:56Zachód słońca13:27:05Zenit16:05:43Długość dnia04:40:59 - 22:13:10Zmierzch cywilny03:39:18 - 23:14:51Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny14 lip 202205:25:19Wschód słońca21:29:04Zachód słońca13:27:11Zenit16:03:45Długość dnia04:42:17 - 22:12:06Zmierzch cywilny03:41:06 - 23:13:16Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny15 lip 202205:26:27Wschód słońca21:28:09Zachód słońca13:27:18Zenit16:01:42Długość dnia04:43:37 - 22:10:59Zmierzch cywilny03:42:57 - 23:11:38Morski zmierzch01:00:01 - 01:00:01Brzask astronomiczny16 lip 202205:27:36Wschód słońca21:27:11Zachód słońca13:27:23Zenit15:59:35Długość dnia04:44:58 - 22:09:49Zmierzch cywilny03:44:50 - 23:09:57Morski zmierzch01:47:02 - 01:07:45Brzask astronomiczny17 lip 202205:28:47Wschód słońca21:26:10Zachód słońca13:27:29Zenit15:57:23Długość dnia04:46:21 - 22:08:36Zmierzch cywilny03:46:44 - 23:08:13Morski zmierzch01:57:09 - 00:57:48Brzask astronomiczny18 lip 202205:29:59Wschód słońca21:25:08Zachód słońca13:27:33Zenit15:55:09Długość dnia04:47:46 - 22:07:21Zmierzch cywilny03:48:40 - 23:06:27Morski zmierzch02:04:52 - 00:50:15Brzask astronomiczny19 lip 202205:31:13Wschód słońca21:24:02Zachód słońca13:27:38Zenit15:52:49Długość dnia04:49:12 - 22:06:03Zmierzch cywilny03:50:38 - 23:04:37Morski zmierzch02:11:27 - 00:43:48Brzask astronomiczny20 lip 202205:32:28Wschód słońca21:22:55Zachód słońca13:27:41Zenit15:50:27Długość dnia04:50:40 - 22:04:43Zmierzch cywilny03:52:37 - 23:02:45Morski zmierzch02:17:20 - 00:38:03Brzask astronomiczny21 lip 202205:33:44Wschód słońca21:21:45Zachód słońca13:27:44Zenit15:48:01Długość dnia04:52:09 - 22:03:20Zmierzch cywilny03:54:37 - 23:00:51Morski zmierzch02:22:44 - 00:32:45Brzask astronomiczny22 lip 202205:35:01Wschód słońca21:20:32Zachód słońca13:27:47Zenit15:45:31Długość dnia04:53:39 - 22:01:54Zmierzch cywilny03:56:39 - 22:58:55Morski zmierzch02:27:47 - 00:27:47Brzask astronomiczny23 lip 202205:36:20Wschód słońca21:19:18Zachód słońca13:27:49Zenit15:42:58Długość dnia04:55:11 - 22:00:27Zmierzch cywilny03:58:41 - 22:56:56Morski zmierzch02:32:33 - 00:23:04Brzask astronomiczny24 lip 202205:37:39Wschód słońca21:18:01Zachód słońca13:27:50Zenit15:40:22Długość dnia04:56:43 - 21:58:57Zmierzch cywilny04:00:45 - 22:54:55Morski zmierzch02:37:06 - 00:18:34Brzask astronomiczny25 lip 202205:39:00Wschód słońca21:16:42Zachód słońca13:27:51Zenit15:37:42Długość dnia04:58:17 - 21:57:24Zmierzch cywilny04:02:49 - 22:52:52Morski zmierzch02:41:27 - 00:14:14Brzask astronomiczny26 lip 202205:40:21Wschód słońca21:15:20Zachód słońca13:27:51Zenit15:34:59Długość dnia04:59:52 - 21:55:50Zmierzch cywilny04:04:54 - 22:50:48Morski zmierzch02:45:39 - 00:10:03Brzask astronomiczny27 lip 202205:41:44Wschód słońca21:13:57Zachód słońca13:27:50Zenit15:32:13Długość dnia05:01:27 - 21:54:14Zmierzch cywilny04:06:59 - 22:48:41Morski zmierzch02:49:43 - 00:05:58Brzask astronomiczny28 lip 202205:43:07Wschód słońca21:12:32Zachód słońca13:27:49Zenit15:29:25Długość dnia05:03:03 - 21:52:35Zmierzch cywilny04:09:05 - 22:46:33Morski zmierzch02:53:39 - 00:02:00Brzask astronomiczny29 lip 202205:44:31Wschód słońca21:11:04Zachód słońca13:27:48Zenit15:26:33Długość dnia05:04:41 - 21:50:55Zmierzch cywilny04:11:12 - 22:44:24Morski zmierzch02:57:29 - 23:58:07Brzask astronomiczny30 lip 202205:45:56Wschód słońca21:09:35Zachód słońca13:27:45Zenit15:23:39Długość dnia05:06:18 - 21:49:12Zmierzch cywilny04:13:18 - 22:42:13Morski zmierzch03:01:13 - 23:54:18Brzask astronomiczny31 lip 202205:47:21Wschód słońca21:08:04Zachód słońca13:27:42Zenit15:20:43Długość dnia05:07:57 - 21:47:28Zmierzch cywilny04:15:25 - 22:40:00Morski zmierzch03:04:51 - 23:50:34Brzask astronomiczny Zaschód Słońca Zachód Słońca jest to moment, w którym górna część tarczy słonecznej przekracza linię horyzontu. Zachód Słońca oznacza koniec dnia. W rzeczywistości w momencie zachodu Słońca środek tarczy słonecznej znajduje się 51′ poniżej linii horyzontu. Ma na to wpływ refrakcja atmosferyczna oraz wielkość tarczy Słońca. Czas zachodu Słońca zależy od strefy czasowej, wysokości oraz długości i szerokości geograficznej obserwatora. Aktualna pora (14 listopada 2022 o godz. 23:16) w miejscowości Łódź to noc. Zobacz inne miasta: Elbląg / Wrocław / Częstochowa / Rybnik / Łódź - 14 listopada 2022 - Noc. Słońce zaszło 7 godz. 22 min. temu. Dzień trwał 8 godz. 53 min. i był dłuższy od najkrótszego dnia w roku o 1 godz. 5 min. oraz krótszy od najdłuższego dnia w roku o 7 godz. 48 min. ŚwitZmierzch astronomiczny05:02 - 05:4217:11 - 17:50 nawigacyjny05:42 - 06:2316:30 - 17:11 cywilny06:23 - 07:0015:53 - 16:30 14 listopada 2022 roku w miejscowości Łódź dzień będzie trwał w godzinach: 07:00 - 15:53 (przez 533 minut/y)

mapa wschodu i zachodu słońca