Kliknij tutaj --> 🐮 zestawienie należności i zobowiązań druk

Rozrachunki są to min. należności i zobowiązania, które powstają w związku z prowadzeniem działalności firmy. Rozrachunki to ogół należności i zobowiązań z różnych tytułów: np. dostaw i usług, publicznoprawnych, leasingu, pożyczek. każde konto rozrachunków może wykazywać saldo WN (należności) i saldo MA (zobowiązania). Obligatoryjnie: Na dzień bilansowy, tj. na dzień 31 grudnia 2022 r. Inwentaryzacja aktywów i pasywów (art. 26 ust. 1 ustawy) Inwentaryzacji na ten dzień podlegają m.in. aktywa pieniężne (np. środki pieniężne w kasie), papiery wartościowe, produkty w toku produkcji, materiały, towary i produkty gotowe odpisywane bezpośrednio w koszty na dzień ich nabycia lub wytworzenia, a także Harmonogram spłaty długu zaproponowany wierzycielowi przez dłużnika powinien zawierać: Datę sporządzenia dokumentu. Dane firmowe stron (dłużnika i wierzyciela). Potwierdzenie, że dłużnik posiada u wierzyciela dług, oraz wskazanie jego dokładnej wysokości. W najprostszej wersji treść może tego potwierdzenia może brzmieć np. Jak wyszywać na kanwie plastikowej? 2) Wyszywamy więc zawsze przewlekając nitkę przez jedną dziurkę. Dobrze jest zaopatrzyć się w naparstek. Gdy przeciskamy 4 niteczkę przez dziurkę, robi się ciasno i naparstek chroni delikatną opuszkę palca i jednocześnie pomaga bezpiecznie przepchnąć igłę na drugą stronę. Oświadczenie o kompensacie. Oświadczenie o kompensacie używane jest w celu rozliczenia pomiędzy partnerami biznesowymi. Na górze oświadczenia wpisujemy takie dane firmowe, dane kontrahenta, miejscowość i datę. Następnie uzupełniamy wzajemne należności i zobowiązania, które mają zostać skompensowane (wpisujemy nazwę i numer Site De Rencontres Gratuit Et Sérieux. Składniki majątku, które nie mogą z racji swego charakteru albo innych przyczyn zostać zinwentaryzowane drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda z inną jednostką, są inwentaryzowane drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników. Weryfikacji tej dokonuje zasadniczo dział księgowości. Należy ją odpowiednio majątku podlegające weryfikacjiWeryfikacji sald zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości dokonuje się na koniec każdego roku obrotowego w odniesieniu do kont, na których ujęte są:środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony,grunty oraz prawa zakwalifikowane do nieruchomości,należności sporne i wątpliwe,należności i zobowiązania wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych,należności i zobowiązania z tytułów publicznoprawnych,inne aktywa i pasywa, których zinwentaryzowanie w drodze spisu z natury lub uzgodnienia salda z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe, w tym niematerialne i prawne,środki trwałe w budowie, z wyjątkiem maszyn i urządzeń,środki trwałe znajdujące się poza jednostką, gdy jednostka, w której się aktualnie znajdują, nie potwierdza ich stanu ustalonego drogą spisu z natury (np. środki trwałe oddane w najem),środki trwałe lub zapasy w przypadku, gdy ich inwentaryzacja drogą spisu z natury dokonywana jest odpowiednio co 4 lub co 2 lata - w latach, w których nie było spisu z natury (patrz ramka),zapasy w drodze,należności, co do których nie otrzymano odpowiedzi na wysłane pisma z prośbą o potwierdzenie salda do 85. dnia od dnia bilansowego,rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów,kapitały (fundusze) własne,rezerwy,fundusze czasie pandemii w niektórych przypadkach może wystąpić trudność z przeprowadzeniem inwentaryzacji składników aktywów w drodze spisu z natury z zachowaniem bezpieczeństwa osób jej dokonującej i w takich przypadkach dopuszczalne jest odstąpienie od spisu z natury i dokonanie inwentaryzacji w drodze weryfikacji. Trzeba jednak podkreślić, że takie "zastępcze" rozwiązanie może zostać uznane za prawidłowe w wyjątkowych sytuacjach (patrz ramka). Warto przypomnieć, że istnieje możliwość rozłożenia prac inwentaryzacyjnych w czasie i w większości przypadków - przy właściwej organizacji - przeprowadzenie spisu z natury także w czasie Ministerstwa Finansów dotyczące inwentaryzacji w drodze weryfikacji» Weryfikacja na koniec roku, w którym nie przypadał termin spisu z natury (przy inwentaryzacji ciągłej)"Czy w roku, w którym nie przypada termin inwentaryzacji środków trwałych na terenie strzeżonym, należy dokonać inwentaryzacji tych środków w formie weryfikacji?(...) Art. 26 ust. 3 ww. ustawy (ustawy o rachunkowości - przyp. red.) stanowi o ułatwieniach polegających na tym, iż termin i częstotliwość uważa się za dotrzymane, jeżeli w odniesieniu do nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - inwentaryzacja przeprowadzona zostanie raz w ciągu 4 lat. Należy jednak zaznaczyć, że w latach, w których nie przeprowadza się spisu z natury, środki trwałe inwentaryzuje się metodą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji realnej ich wartości". » Weryfikacja zamiast spisu z natury ze względu na COVID-19"Czy pandemia COVID-19 może być uzasadnieniem do przeprowadzenia inwentaryzacji w drodze weryfikacji zamiast w formie spisu z natury?(...) jednostka powinna dołożyć wszelkich starań, aby inwentaryzację składników aktywów przeprowadzić drogą spisu z natury przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa koniecznych dla jej przeprowadzenia. (...) przeprowadzenie w miejsce spisu z natury inwentaryzacji metodą weryfikacji (...) powinno dotyczyć tylko wyjątkowych sytuacji. Wydaje się, że jedną z takich przesłanek może być potencjalne ryzyko epidemiczne występujące w określonych podmiotach np. w szpitalach w odniesieniu np. środków trwałych znajdujących się w pomieszczeniach, gdzie przebywają pacjenci, sal operacyjnych zauważenia wymaga, że ww. ryzyko epidemiczne nie występuje w jednakowym zakresie we wszystkich jednostkach przeprowadzających inwentaryzację ani w odniesieniu do wszystkich składników aktywów objętych inwentaryzacją. Wobec tego, każda jednostka powinna dokonać gruntownej oceny potencjalnych ryzyk związanych z pandemią COVID-19 w celu podjęcia uzasadnionej decyzji o wyborze danej metody inwentaryzacji. Dokumentacja uzasadniająca przeprowadzenie inwentaryzacji drogą weryfikacji zamiast spisu z natury wraz z dokumentacją potwierdzającą porównanie danych ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy z odpowiednimi dokumentami powinna stanowić załącznik do protokołu weryfikacji".Źródło: przebiega weryfikacja?Składniki objęte weryfikacją, terminy weryfikacji i osoby wyznaczone do jej dokonania powinny zostać określone w zarządzeniu o inwentaryzacji. Zazwyczaj weryfikacji kont dokonują pracownicy księgowości. Warto przy tym zwrócić uwagę, by (jeśli to jest możliwe) weryfikację salda danego składnika majątku przeprowadzał inny pracownik księgowości niż ten, który prowadzi jego ewidencję. W weryfikacji niektórych składników majątku powinny brać udział także osoby spoza księgowości. Nie zawsze bowiem pracownicy księgowości mają wystarczającą wiedzę do określenia realności sald. Przykładowo, dobrze jest, gdy w weryfikacji środków trwałych w budowie uczestniczy pracownik działu inwestycji, w weryfikacji roszczeń spornych - radca prawny zajmujący się obsługą prawną firmy, w weryfikacji ZFŚS - pracownik zajmujący się tym w drodze weryfikacji polega na porównaniu danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i sprawdzeniu wartości tych składników. Prace związane z inwentaryzacją w drodze weryfikacji mają różny przebieg w zależności od składnika majątku, którego dotyczą. I tak, w odniesieniu do:1) środków trwałych trudno dostępnych (np. podziemnych urządzeń sieciowych, podziemnych zbiorników, kanałów, kabli), dla których ze względu na ich rodzaj i umiejscowienie nie zachodzi niebezpieczeństwo zaginięcia lub kradzieży - weryfikacja może polegać na potwierdzeniu ich istnienia, przydatności lub dokonanych ulepszeń na podstawie odpowiednich dowodów oraz informacji służb technicznych,2) gruntów, prawa wieczystego użytkowania gruntów, spółdzielczego prawa do lokali mieszkaniowych i użytkowych zaliczanych do środków trwałych lub inwestycji - weryfikacja może polegać na sprawdzeniu, czy jednostka dysponuje dokumentami potwierdzającymi jej tytuł prawny oraz czy w ciągu roku nastąpiły zmiany w tym zakresie,3) środków trwałych w budowie - należy sprawdzić, czy budowane (ulepszane) obiekty nie zostały już przekazane do użytkowania bez udokumentowania i ujęcia w ewidencji księgowej, czy nie zaniechano ich budowy, czy w nakładach na budowę środków trwałych nie ujęto kosztów niemających związku z budową,4) wartości niematerialnych i prawnych - weryfikacja polega przede wszystkim na sprawdzeniu, czy określony składnik majątku istnieje i jest wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności,5) zapasów w drodze i dostaw niefakturowanych - weryfikacja polega na sprawdzeniu zapisów księgowych dokonanych na koncie 30 "Rozliczenie zakupu", które może na dzień bilansowy wykazywać dwa salda Wn (towary i materiały w drodze) i Ma (dostawy niefakturowane); analizuje się, czy stany zapasów w drodze nie znajdują potwierdzenia w dowodach przyjęcia tych składników do magazynu oraz czy do dowodów przyjęcia dostaw na pewno nie otrzymano faktur od dostawców,6) należności i zobowiązań publicznoprawnych, np. z tytułu podatków, ceł, składek ZUS - weryfikacja polega przede wszystkim na porównaniu danych z ksiąg z deklaracjami (PIT, VAT, ZUS DRA, deklaracjami dotyczącymi podatku od nieruchomości itp.) i innymi dokumentami, zestawieniami itp. służącymi ustaleniu tych należności i zobowiązań,7) należności dochodzonych na drodze postępowania sądowego - sprawdza się stan roszczeń np. z pozwami lub innymi pismami sądowymi,8) czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów - weryfikacja polega na sprawdzeniu, czy zasadne jest rozliczanie poszczególnych kosztów w czasie, kontroli, czy koszty podlegające rozliczeniu w czasie spełniają definicję aktywów, porównaniu z dokumentami źródłowymi w celu sprawdzenia poprawności ustalonych odpisów,9) zobowiązań wobec kontrahentów, które nie zostały zinwentaryzowane w drodze potwierdzenia salda dla wierzyciela - weryfikuje się wszystkie dokumenty stanowiące podstawę zapisów na kontach zobowiązań z kontrahentami,10) kapitału własnego - weryfikacja polega na sprawdzeniu legalności i poprawności zmian stanu kapitału podstawowego, zapasowego, rezerwowego w ciągu roku; w jednostkach, w których wpłacone i pobrane środki przez właścicieli lub wspólników spółek osobowych są bieżąco ujmowane na kontach rozrachunków z właścicielami/wspólnikami, inwentaryzację składników kapitału własnego należałoby powiązać z inwentaryzacją tych rozrachunków i ustaleniem trwałych zmian kapitału własnego,11) ZFŚS - sprawdza się, czy prawidłowo obliczono odpis za bieżący rok oraz czy środki funduszu były wydatkowane zgodnie z ustawą o ZFŚS oraz z regulaminem przyjętym w jednostce; sprawdza się też, czy stan środków pieniężnych funduszu zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym jest zgodny z saldem konta ZFŚS (okresowo może występować różnica).Szczegółowy sposób przeprowadzania inwentaryzacji drogą weryfikacji powinna określać instrukcja weryfikacjiDla udokumentowania inwentaryzacji metodą weryfikacji sporządza się protokół weryfikacji salda konta/zespołu kont. Może on dotyczyć określonego konta poddanego weryfikacji lub powiązanej grupy kont albo całego zespołu kont. W protokole tym opisuje się szczegółowo rodzaj weryfikowanych składników majątku, stan wynikający z ksiąg, stan ustalony w drodze weryfikacji, ewentualne różnice i sposób ich rozliczenia. Protokół sporządzony na potwierdzenie inwentaryzacji powinien spełniać wymogi dla dowodu księgowego. Wzory protokołów weryfikacji sald dostępne są w serwisie w dziale Rachunkowość. Na przeprowadzenie inwentaryzacji drogą weryfikacji jednostka ma czas do 85. dnia po dniu bilansowym. Zgodnie bowiem z art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o rachunkowości do tego czasu sporządza się zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej za dany rok, a więc także rozlicza inwentaryzację. Zatem zakończenie inwentaryzacji drogą weryfikacji według stanu na 31 grudnia 2021 r. powinno nastąpić do 26 marca 2022 protokół weryfikacji wartości niematerialnych i prawnych Podstawa prawnaUstawa z dnia r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217) autor: Dorota Przybyszewska Gazeta Podatkowa nr 90 (1861) z dnia 2021-11-10Składki na FP, FS i FGŚP za pracowników oraz zleceniobiorców. Wszystko na ten temat w poradniku na Ministerstwo Finansów Co robimy Dług publiczny Sprawozdania Rb-Z Rb-N Sprawozdania Rb-Z, Rb-N oraz Rb-UZ są sporządzane na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych, które ma swą podstawę prawną w art. 41 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Rozporządzenie określa rodzaje sprawozdań dotyczące długu publicznego, poręczeń oraz gwarancji, należności, wybranych aktywów finansowych oraz danych uzupełniających w zakresie niektórych tytułów dłużnych. Zarówno sprawozdania dotyczące długu publicznego (Rb-Z), jak sprawozdania dotyczące należności oraz wybranych aktywów finansowych (Rb-N) są sporządzane kwartalnie w formie elektronicznej. Natomiast sprawozdanie Rb-UZ obejmują dane za rok budżetowy. Ponadto, w celu prawidłowego sporządzenia przez dysponentów części środków budżetowych np. przez wojewodę sprawozdań Rb-N i Rb-Z, jednostki otrzymujące dotacje na zadania zlecone są zobowiązane do sporządzania sprawozdań Rb- ZN w zakresie należności i zobowiązań Skarbu Państwa z tytułu wykonywanych przez nie zadań zleconych. Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych dane otrzymywane na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny umożliwiać podawanie do wiadomości publicznej relacji długu publicznego oraz długu Skarbu Państwa do produktu krajowego brutto oraz kwotę niewymagalnych zobowiązań z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji przez jednostki sektora finansów publicznych. Treść powyższego rozporządzenia oraz zmiany jakie ono wprowadza w stosunku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych znajdują się w sekcji Akty prawne. {"register":{"columns":[]}} Podstawową implikacją właściwie i rzetelnie przygotowanej dokumentacji konsolidacyjnej jest wiarygodność sprawozdania, dokonanego w oparciu o nią. Przedstawiamy przykład takiej dokumentacji, zawierający wyłączenia konsolidacyjne. Dokumentacja konsolidacyjna prezentowana poniżej sporządzona została w oparciu o dane dotyczące jednostek A, B, C ,D zamieszone w części I artykułu pt. Dokumentacja konsolidacyjna - przykład wyłączeń. I Zestawienie zbiorcze należności i zobowiązań jednostek objętych procedurą konsolidacyjną Lp. Wyszczególnienie A B C D Razem 1. Stan należności długoterminowych 72 600 0 0 0 72 600 2. Stan należności krótkoterminowych 119 330 45 950 22 440 38 920 226 640 a) z tytułu dostaw i usług 103 730 45 950 21 240 38 920 209 840 b) pożyczki 15 600 0 1 200 0 16 800 c) inne 0 0 0 0 0 3. Zaliczki na poczet dostaw 0 26 500 45 000 0 71 500 4. Stan zobowiązań długoterminowych 0 0 72 600 0 72 600 a) pożyczki 0 0 72 600 0 72 600 b) pozostałe 0 0 0 0 0 5. Stan zobowiązań krótkoterminowych 23 280 101 800 81 660 35 850 242 590 a) z tytułu dostaw i usług 23 280 41 200 81 660 34 650 180 790 b) pożyczki 0 15 600 0 1 200 16 800 c) zaliczki otrzymane na poczet dostaw 0 45 000 0 0 45 000 d) pozostałe 0 0 0 0 0 Wewnętrzne należności wraz z zaliczkami wpłaconymi na poczet przyszłych dostaw wynoszą zł. Wewnętrzne zobowiązania wynoszą zł. Różnica pomiędzy należnościami i zobowiązaniami spowodowana jest tym, że: jednostka dominująca A dokonała przelewu w kwocie zł, a zatem zmniejszyła swe zobowiązanie, natomiast kwota ta nie wpłynęła na rachunek odbiorcy – jednostki B; jednostka C przelała zł na rzecz jednostki B (zmniejszyła swoje zobowiązania), natomiast spółce B, do której kwota ta nie wpłynęła, wartość ta stanowi należność z tytułu dostaw i usług; jednostka zależna D przesłała jednostce B dostawę materiałów wartości na którą wcześniej otrzymała zaliczkę zatem w momencie wysyłki materiałów wraz z fakturą zmniejszyła swoje zobowiązania z tytułu otrzymanej zaliczki i zaksięgowała jako należność kwotę wynikającą z różnicy zł. Zobacz również: Sprawozdania finansowe jednostek samorządu terytorialnego dają wiedzę i zaufanie Bilansowe ujęcie wyłączenia należności i zobowiązań Przeprowadzone korekty uaktualniające dotyczą: powiększenia wartości materiałów w spółce C w kwocie zł (stan zaliczki utrzymujemy w kwocie pierwotnej) powiększenia stanu środków pieniężnych w spółkach A ( zł) i C ( zł), co daje razem zł. Pozycja bilansu Dt Ct Należności długoterminowe 72 600 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 209 840 Pozostałe należności Należności krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki na poczet dostaw 71 500 Zobowiązania długoterminowe ( z tytułu pożyczek) 72 600 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 180 790 Pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki otrzymane na poczet dostaw 45 000 Materiały 41 000 Inne środki pieniężne 14 550 370 740 370 740 Pozycja bilansu Dt Ct Należności długoterminowe 72 600 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 209 840 Pozostałe należności Należności krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki na poczet dostaw 71 500 Zobowiązania długoterminowe ( z tytułu pożyczek) 72 600 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 180 790 Pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki otrzymane na poczet dostaw 45 000 Materiały 41 000 Inne środki pieniężne 14 550 370 740 370 740 Pozycja bilansu Dt Ct Należności długoterminowe 72 600 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 209 840 Pozostałe należności Należności krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki na poczet dostaw 71 500 Zobowiązania długoterminowe ( z tytułu pożyczek) 72 600 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 180 790 Pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki otrzymane na poczet dostaw 45 000 Materiały 41 000 Inne środki pieniężne 14 550 370 740 370 740 Pozycja bilansu Dt Ct Należności długoterminowe 72 600 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 209 840 Pozostałe należności Należności krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki na poczet dostaw 71 500 Zobowiązania długoterminowe ( z tytułu pożyczek) 72 600 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług 180 790 Pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu pożyczek 16 800 Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług Zaliczki otrzymane na poczet dostaw 45 000 Materiały 41 000 Inne środki pieniężne 14 550 370 740 370 740 Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE W obrocie profesjonalnym dzieje się najczęściej tak, że moment realizacji umowy dotyczącej sprzedaży lub zakupu towarów i usług nie pokrywa się z momentem zapłaty za nie. Jest to oczywista praktyka rynkowa, ale w czasach kryzysu staje się ona dla wielu firm poważnym problemem. W poradniku omawiamy rozrachunki, czyli zobowiązania i należności, z odbiorcami krajowymi. Opisujemy prezentacje rozrachunków w bilansie oraz zasady ich ewidencji. Trzeba również pamiętać, że w praktyce sporo wierzytelności od kontrahentów nie nadaje się do wyegzekwowania. Dlatego w publikacji zatrzymujemy się nad odpisami należności aktualizujących wartość. SPIS TREŚCI Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami w księgach rachunkowych Należność i zobowiązanie Aktywa Klasyfikacja należności i zobowiązań Prezentacja należności i zobowiązań w bilansie Zasady ewidencji rozrachunków Konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” Konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” Opóźnienia w zapłacie Wycena należności i zobowiązań Podatek VAT Kary umowne Kary w pozostałej działalności operacyjnej Kary zapłacone Rabaty otrzymane i udzielone Zmniejszenie przychodów Wysokość tworzonych rezerw Ewidencja księgowa rezerw na zobowiązania Odpis aktualizujący wartość należności Przedawnienie należności Należności nieściągalne Ograniczenia kwotowe Ewidencja księgowa rozliczeń gotówkowych Zapłata fałszywym banknotem Akredytywa Zapłata wekslem Polecamy: Komplet podatki 2019 Polecamy: Kalendarz 2019 Należność i zobowiązanie Należność traktowana jest jako uprawnienie jednostki do pobrania od kontrahenta ustalonej kwoty środków pieniężnych za wykonanie określonych usług, dostarczenie towaru itp. Zobowiązanie, czyli dług, jest obowiązkiem zapłacenia wierzycielowi określonej kwoty za wykonane na jej rzecz usługi czy dostarczone towary. Aktywa W art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.; ost. zm. z 2008 r. nr 214, poz. 1343) zdefiniowano aktywa, których składową są należności. A zatem aktywa to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Poprzez zobowiązania rozumie się wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Natomiast zobowiązaniami o charakterze rezerw są zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Klasyfikacja należności i zobowiązań Do należności krótkoterminowych należą wszystkie należności z tytułu dostaw, robót i usług niezależnie od umownego terminu ich zapłaty. Fakt, że termin zapłaty należności nie zostanie dotrzymany przez kontrahentów, nie zmienia kwalifikacji należności (z krótkoterminowej na długoterminową). Należności, które nie mogą zostać zaliczone do krótkoterminowych, automatycznie zaliczane są do długoterminowych. Należności wykazywane są w bilansie w podziale na długoterminowe (zaliczane do aktywów trwałych) oraz należności krótkoterminowe (zaliczane do aktywów obrotowych). Kolejny podział należności dotyczy podziału na rozrachunki z jednostkami powiązanymi i niepowiązanymi (pozostałymi). Analogicznie do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz całość lub część pozostałych zobowiązań, które staną się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. ZAPAMIĘTAJ Należności z tytułu sprzedaży na raty wykazywane będą w bilansie w aktywach obrotowych jako należności krótkoterminowe, ale z podziałem na płatne w okresie do 12 miesięcy i okresie dłuższym niż 12 miesięcy (tak jak wymaga tego układ bilansu). Tabela 1. Podział rozrachunków Przyjmując za kryterium podziału podmiot, z którym się rozliczamy, i przedmiot rozliczeń, wyodrębniamy następujące grupy rozrachunków: • rozrachunki z jednostkami gospodarczymi w zakresie dostaw, • rozrachunki z jednostkami publicznoprawnymi w zakresie podatków, ubezpieczeń, • rozrachunki z pracownikami w zakresie wynagrodzeń, sum do rozliczenia i inne. Prezentacja należności i zobowiązań w bilansie Tabela 2. Należności krótkoterminowe w bilansie Tabela 3. Zobowiązania krótkoterminowe w bilansie Zasady ewidencji rozrachunków Rozrachunki z tytułu dostaw i usług ujmowane są na koncie syntetycznym zespołu 2 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”. Prowadzenie na jednym koncie ewidencji zarówno należności i zobowiązań (z kontrahentami zagranicznymi i krajowymi) może mieć małą wartość informacyjną, wyodrębnia się w ramach tego konta syntetycznego, następujące konta analityczne: • rozrachunki z odbiorcami krajowymi (należności), • rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi (należności), • rozrachunki z dostawcami krajowymi (zobowiązania), • rozrachunki z dostawcami zagranicznymi • zaliczki na poczet dostaw. Ewidencja bilansowa rozrachunków musi być tak prowadzona, aby zapewniała dane wymagane do sporządzenia bilansu ze szczegółowością wymaganą przez ustawę o rachunkowości. W tym też celu wyodrębnia się odpowiednie konta do ewidencji rozrachunków w zależności od potrzeb jednostki, a wynikające między innymi z wielkości jednostki. O szczegółowości kont analitycznych decyduje kierownik jednostki, mając na uwadze potrzeby w tym zakresie. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” powinna umożliwić: • ustalenie przebiegu rozrachunków, • ustalenie stanu należności oraz zobowiązań dla każdego kontrahenta, • określenie rozrachunków i rozliczeń dokonywanych w walutach obcych, • umożliwienie ustalenia dla potrzeb sprawozdawczości należności i zobowiązań długoterminowych i krótkoterminowych. ZAPAMIĘTAJ Konta rozrachunkowe mogą wykazywać dwa salda: • debetowe, wyrażające stan należności, • kredytowe, wyrażające stan zobowiązań. Zarówno należności, jak i zobowiązania mogą być regulowane nie tylko poleceniem przelewu i gotówką, ale także czekami rozrachunkowymi, za pomocą akredytywy lub wekslami. Rozrachunki z tytułu dostaw i usług ewidencjonuje się zatem na kontach 201 „Rozrachunki z odbiorcami” i 202 „Rozrachunki z dostawcami”. Poniżej prezentujemy opis tych kont. Konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” Na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami” ujmuje się • wydane i opłacone dostawy wyrobów gotowych i półfabrykatów własnych, • sprzedane i wykonane usługi, • udzielone bonifikaty i skonta, • reklamacje związane z dostawami i usługami, • odszkodowania, odsetki za zwłokę i kary związane z dostawami i usługami, • otrzymane zaliczki na poczet dostaw i usług, • kaucje gwarancyjne, • tytuły egzekucyjne dotyczące dostaw i usług. Tabela 4. Konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” Tabela 5. Ewidencja podstawowych operacji wykonywanych po stronie Wn konta 201 „Rozrachunki z odbiorcami” Tabela 6. Ewidencja podstawowych operacji wykonywanych po stronie Ma konta 201 „Rozrachunki z odbiorcami” Konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” Na koncie 202 „Rozrachunki z dostawcami” ewidencjonuje się • przyjęte i opłacone dostawy materiałów i półfabrykatów obcych, • zakupione i wykonane usługi, • otrzymane bonifikaty i skonta (zwrot nadpłaconej kwoty), • udzielone zaliczki na poczet dostaw i usług oraz kaucje gwarancyjne, • wystawione i wykupione weksle własne. Tabela 7. Konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” ZAPAMIĘTAJ Na saldzie konta 202 „Rozrachunki z dostawcami” pozostają nierozliczone kwoty. Dzieje się tak od momentu powstania zobowiązania aż do chwili jego ostatecznego wygaśnięcia - na skutek spłacenia, przedawnienia, umorzenia względnie wygaśnięcia w wyniku postępowania spornego. Tabela 8. Ewidencja operacji wykonywanych po stronie Wn konta 202 „Rozrachunki z dostawcami” Tabela 9. Ewidencja operacji wykonywanych po stronie Ma konta 202 „Rozrachunki z dostawcami” Opóźnienia w zapłacie Terminowe spełnianie świadczenia jest jedną z podstawowych przesłanek prawidłowego wykonania zobowiązania. Jeśli jednak dłużnik opóźnia się z zapłatą, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, niezależnie od okoliczności, które spowodowały to opóźnienie. Odsetki od transakcji handlowych można również naliczać w ciągu roku obrotowego, wystawiając notę odsetkową na dany dzień. Jeśli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry ustalona, wówczas wierzycielowi należą się odsetki ustawowe. Jeśli jednak wierzytelność była oprocentowana według wyższej stopy niż ustawowa, to wierzyciel może żądać odsetek według tej wyższej stopy. Oznacza to, że żądanie odsetek wyższych niż ustawowe możliwe jest wtedy, gdy strony wcześniej zawarły w tej sprawie porozumienie. NASZA RADA Niedopuszczalne jest umieszczanie w fakturze klauzuli zawierającej postanowienie o wysokości odsetek za opóźnienie, przekraczającej odsetki ustawowe, jeśli zapis ten nie wynika z zawartej uprzednio przez strony stosownej klauzuli. Jeżeli dłużnik, w terminie określonym w umowie albo wezwaniu do zapłaty nie dokona zapłaty na rzecz wierzyciela, który spełnił określone w umowie świadczenie niepieniężne, wierzycielowi przysługują, bez odrębnego wezwania, odsetki w wysokości odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty. Regulując należności za pośrednictwem banku, skutki zapłaty powstają dopiero w dniu uznania rachunku bankowego wierzyciela. Oznacza to, że jeśli dłużnik wydał polecenie zapłaty w obowiązującym terminie, ale z winy banku uznanie rachunku wierzyciela nastąpiło już po tym terminie, wówczas dłużnik mimo wszystko będzie zobowiązany do zapłaty odsetek za powstałe opóźnienie. ZAPAMIĘTAJ Jeżeli termin zapłaty nie został określony w umowie, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za okres począwszy od 31. dnia po spełnieniu świadczenia niepieniężnego - do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego. Wycena należności i zobowiązań Należności i zobowiązania należy wyceniać nie rzadziej niż na dzień bilansowy. Wyceny należności dokonuje się w kwocie wymaganej zapłaty, a zobowiązań w kwocie wymagającej zapłaty. Kwota wymaganej zapłaty jest to kwota należności wraz z należnymi na dzień bilansowy odsetkami (umownymi i ustawowymi). W przypadku zatem zwłoki w zapłacie należności przez dłużników odsetki zalicza się do przychodów finansowych. Natomiast odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań zalicza się do kosztów finansowych. Tabela 10. Ewidencja odsetek za opóźnienie w zapłacie należności (w księgach rachunkowych wierzyciela - dostawcy) Tabela 11. Ewidencja odsetek za opóźnienie w spłacie zobowiązań (w księgach rachunkowych wierzyciela - dostawcy) Wierzyciel może sam dobrowolnie zrezygnować z naliczania kontrahentowi odsetek. W takim przypadku nie należy odsetek uwzględniać w wycenie. Rezygnacja z odsetek powinna być potwierdzona stosowanym dokumentem. Ogólne zasady ewidencji rozrachunków są następujące: 1. Należności i zobowiązania ujmowane są w księgach rachunkowych w wartości nominalnej wynikającej z dowodów księgowych. 2. Na dzień bilansowy rozrachunki wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty, czyli wraz z naliczonymi na ten dzień odsetkami. 3. Przed sporządzeniem bilansu rozrachunki podlegają inwentaryzacji. 4. Należności przedawnione, umorzone i nieściągalne kwalifikuje się do pozostałych kosztów operacyjnych. 5. Zobowiązania przedawnione, odpisane i umorzone zaliczane są do pozostałych przychodów operacyjnych. Zgodnie z prawem Art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym. Zaliczki i kary Kontrahenci mogą dokonywać (pobierać) przedpłat, zaliczek i zadatków jako zapłaty za świadczenia, które mają być wykonane w przyszłości. Otrzymane lub należne od kontrahentów środki z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych ujmowane są w księgach rachunkowych jako przychód przyszłych okresów. Podatek VAT Jeśli pobrane zostaną od kontrahentów przedpłaty, zaliczki, zadatki i wszelkiego rodzaju inne opłaty na poczet dostaw, robót i usług, które to dostawy zostaną zrealizowane dopiero w przyszłych okresach sprawozdawczych, to należy je zarachować zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o rachunkowości do przychodów przyszłych okresów. Zarachowania tego dokonuje się pod datą otrzymania zaliczki. Dopiero z chwilą dostarczenia towarów czy wykonania usługi nastąpi ich zarachowanie do przychodów operacyjnych i wtedy wpłynie to na wynik finansowy dostawcy. Obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie przyjęcia zapłaty. Rozporządzenie w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług VAT zobowiązuje sprzedawcę, który otrzymał przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi, jednorazowo lub w ratach, zaliczkę (wpłatę) niezależnie od jej wysokości do wystawienia faktury nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano od nabywcy wpłatę. ZAPAMIĘTAJ Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy. Faktura dokumentująca otrzymanie części lub całości należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi powinna zawierać co najmniej następujące elementy: • imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, • numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, • datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT” lub „FAKTURA VAT - MP”, • kwotę otrzymanej części lub całości należności brutto, a w przypadku określonym w ust. 3 - również daty i numery poprzednich faktur oraz sumę kwot otrzymanych wcześniej części należności brutto, • stawkę podatku, • kwotę podatku, • dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, cenę netto, ilość zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług netto, stawki podatku, kwoty podatku oraz wartość brutto zamówienia lub umowy, • datę otrzymania części lub całości należności (przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty), jeśli nie pokrywa się ona z datą wystawienia faktury. W przypadku gdy faktury zaliczkowe nie obejmują całej ceny brutto, sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia fakturę na zasadach określonych w § 5 i 7-9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług ( z nr 212, poz. 1337). Sumę wartości towarów (usług) pomniejsza o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących otrzymanie części należności. Należy pamiętać, że taka faktura powinna zawierać również numery faktur wystawionych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. NASZA RADA Jeżeli faktury zaliczkowe obejmują całą cenę brutto towaru lub usługi, sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi nie wystawia już faktury. Tabela 12. Ewidencja księgowa otrzymanej zaliczki na poczet dostawy Z punktu widzenia podatku dochodowego do czasu wykonania dostawy wszystkie wystawione faktury stanowią zaliczki i nie są przychodem podatkowym. Równocześnie wszystkie poniesione wydatki związane z dostawą nie są kosztem uzyskania przychodu. Dopiero z chwilą wykonania dostawy cała wartość staje się przychodem. Tabela 13. Ewidencja księgowa wpłaconej zaliczki na poczet dostawy Kary umowne Kara umowna należna jest wtedy, gdy zaistnieją niekorzystne dla strony zdarzenia związane z wykonaniem umowy, np. nieterminowo wykonana usługa, nieterminowo usunięte wady. Przykładowo firma umawia się z kontrahentem, na dostarczenie do końca miesiąca materiałów. W umowie zostaje zawarty zapis na wypadek, gdyby któraś ze stron nie wywiązała się z postanowień umowy. W przypadku gdyby dostawca nie dostarczył w umówionym terminie materiałów, zapłaci karę umowną np. w wysokości 0,2% wartości umowy za każdy dzień zwłoki. ZAPAMIĘTAJ Niedopuszczalne jest żądanie kar umownych za nieterminową płatność. Za opóźnienia w zapłacie przewidziane są bowiem sankcje w postaci odsetek za opóźnienie w zapłacie. Kary w pozostałej działalności operacyjnej Zaliczenie otrzymanych kar do przychodów z pozostałej działalności operacyjnej (i analogicznie zapłaconych kar jako pozostałych kosztów operacyjnych) wynika z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. f) ustawy o rachunkowości. Przez pozostałe koszty i przychody operacyjne rozumie się koszty i przychody pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności związane z odszkodowaniami, karami i grzywnami. Kary w postaci odsetek za zwłokę zaliczane są odpowiednio do kosztów lub przychodów finansowych, a nie operacyjnych. Mając na uwadze art. 6 ustawy o rachunkowości, w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami, dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. NASZA RADA Ujęcie kar w księgach rachunkowych odbywa się w dwóch etapach: • naliczenie kary - ujęte jako rozliczenie międzyokresowe przychodów, • otrzymanie zapłaty kary - wartość kary należy zaliczyć do pozostałych przychodów operacyjnych. Kary umowne można udokumentować wystawieniem noty księgowej. Notę wystawia wierzyciel w dwóch egzemplarzach. Oryginał noty otrzymuje dłużnik natomiast kopia pozostaje u wierzyciela. Tabela 14. Ewidencja otrzymanych kar PRZYKŁAD Dostawca nie wywiązał się z zawartej umowy. Firma A otrzymała z tego tytułu od dostawcy karę umowną w kwocie 3000 zł. W księgach rachunkowych firmy A dokonano następujących zapisów: Tabela 15. Ewidencja do przykładu Kary zapłacone Koszty z tytułu zapłaconych kar umownych zaliczane są do pozostałych kosztów operacyjnych. Tabela 16. Ewidencja zapłaconych kar PRZYKŁAD Firma B nie wywiązała się z zawartej umowy na dostawę towarów. Niedotrzymanie warunków umowy spowodowało zapłatę kary umownej w wysokości 1000 zł. Tabela 17. Ewidencja do przykładu Rabaty otrzymane i udzielone Obrót stanowiący podstawę opodatkowania w VAT zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur. Jeśli zaś chodzi o sposób (moment) ujęcia rabatów w księgach rachunkowych to należy go rozpatrywać przez pryzmat art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z regulacjami zawartymi w tym przepisie w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Tabela 18. Ewidencja księgowa u udzielającego rabatu Udzielający rabatu (określonego w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT) wystawia fakturę korygującą. Faktura korygująca dokumentująca udzielony rabat powinna zawierać co najmniej: 1) numer kolejny oraz datę jej wystawienia, 2) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca, czyli: • imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, • zasadniczo numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, • dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT”; podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym, 3) nazwę towaru lub usługi objętych rabatem, 4) kwotę i rodzaj udzielonego rabatu, 5) kwotę zmniejszenia podatku należnego. PRZYKŁAD Firma A wystawiła fakturę na kwotę: netto 10 000 zł, VAT 2200 zł, kwota brutto 12 200 zł. Firma A udziel rabatu w wysokości 5%. Tabela 19. Ewidencja w księgach rachunkowych firmy A Tabela 20. Ewidencja księgowa u otrzymującego rabat Tabela 21. Ewidencja w księgach rachunkowych firmy otrzymującej rabat ZGODNIE Z PRAWEM Art. 29 ust. 4 ustawy o VAT Podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b. Rezerwy na zobowiązania Rezerwy na zobowiązania spełniają te same warunki co zobowiązania, z tym że ich termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Istotą tworzenia rezerw jest łagodzenie ryzyka gospodarczego oraz urealnianie kosztów (i strat). Zmniejszenie przychodów Rezerwy na zobowiązania są odzwierciedleniem wynikającego z przeszłych zdarzeń obowiązku jednostki do wykonania w przyszłości określonych świadczeń. Zasadniczo rezerwy na zobowiązania są spowodowane zmniejszeniem przychodów (np. z tytułu gorszej od gwarantowanej jakości czy zmiany kursu waluty), według którego miała być zapłacona dostawa. Nie należy mylić rezerw na zobowiązania ze zobowiązaniami handlowymi. Zobowiązania handlowe są bowiem kwotami do zapłaty z tytułu już zafakturowanych dostaw. Rezerwy tworzy się na pewne lub w dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są znane, a ich wartość można wiarygodnie oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego. PRZYKŁAD Firma A zawarła umowę w euro na dostawę towarów. Zmiany kursu euro w stosunku do złotego, według którego przeliczane będą przychody ze sprzedaży spowoduje stratę na tej umowie. W związku otrzymaniem informacji o obniżeniu się kursu, firma A podjęła decyzję o utworzeniu rezerwy na przewidywaną stratę z tytułu wykonania umowy. Oto przykłady sytuacji, w których należy utworzyć rezerwy na zobowiązania (zobowiązania wobec kontrahentów): • istnieje prawdopodobieństwo przegrania sprawy sądowej i tym samym powstania zobowiązania, • jednostka zanieczyszcza środowisko (rezerwa na koszty i grzywny związane z ochroną środowiska), • sprzedaż detaliczna - jednostka ma za zasadę przyjmowanie zwrotów towarów od niezadowolonych klientów i zwracanie im pieniędzy (tworzy więc rezerwy na przewidywane wydatki), • jednostka udzieliła gwarancji kredytowych innej firmie i istnieje duże prawdopodobieństwo, że kredyt będzie spłacany przez poręczyciela (który powinien stworzyć rezerwę na to zobowiązanie). Wysokość tworzonych rezerw Rezerwy należy tworzyć w wysokości uzasadnionej i wiarygodnie oszacowanej. Oszacowanie powinno odbywać się przy wykorzystaniu profesjonalizmu kierownictwa jednostki i doświadczenia zdobytego przy dokonywaniu podobnych transakcji. Szczegóły dotyczące metod wyceny powinny znaleźć się w wewnętrznych regulacjach jednostki. W przypadku niejasności bądź trudności w oszacowaniu wysokości rezerwy można korzystać z ekspertyz niezależnych specjalistów. Zapamiętaj Stan rezerw powinien być regularnie weryfikowany. Rezerwy, które są zbędne, najpóźniej do dnia bilansowego podlegają rozwiązaniu. Zbędne oznacza, że ryzyko wystąpiło w niższej wysokości lub w ogóle nie wystąpiło. Ewidencja księgowa rezerw na zobowiązania Do ewidencji rezerw na zobowiązania wyodrębnione jest konto z zespołu 8, np. 845 „Rezerwy”. Po stronie Wn tego konta ujmuje się wykorzystanie lub rozwiązanie rezerwy, natomiast po stronie Ma utworzenie rezerwy. Tworzone rezerwy zostają odpowiednio zaliczone do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów operacji finansowych lub strat nadzwyczajnych w zależności od sytuacji, z którą przyszłe zobowiązania są związane. Zasady ewidencji rezerw na zobowiązania: • Powstanie zobowiązania powoduje zmniejszenie utworzonej wcześniej rezerwy. • Niewykorzystane rezerwy wynikające z niezrealizowania się w tej części zobowiązania zwiększają odpowiednio na dzień, na który okazały się być niepotrzebne odpowiednio pozostałe przychody operacyjne lub przychody z operacji finansowych lub zyski nadzwyczajne. • Rozwiązanie rezerwy powinno następować na dzień, w którym rezerwy te okazały się zbędne. • Rezerwy z chwilą przekształcenia się ryzyka przewidywalnego w pewność zostają zamienione w zobowiązanie. Tabela 22. Rezerwy na pewne lub prawdopodobne straty z operacji gospodarczych w toku Tabela 23. Ewidencja rezerwy na skutki toczącego się postępowania sądowego w sytuacji, gdy sąd oddalił roszczenie wierzyciela Tabela 24. Ewidencja rezerwy na skutki toczącego się postępowania sądowego w sytuacji, gdy sąd uznał roszczenie wierzyciela, a dłużnik spłacił zasądzoną kwotę PRZYKŁAD Firma A sprzedała towary, za które otrzymała od odbiorcy należność. Jednak po kilku miesiącach okazało się, że odbiorca stwierdził w otrzymanym towarze ukryte wady i postanowił złożyć reklamację. Spółka A jednak uznała reklamację za bezzasadną. Odbiorca nie pogodził się z tym rozstrzygnięciem i skierował sprawę na drogę postępowania sądowego. Spółka A powinna więc stworzyć rezerwę na zobowiązanie, ponieważ w przypadku niekorzystnego wyroku sądu rzeczywiście powstanie zobowiązanie. Tabela 25. Ewidencja rezerw na koszty związane z niedotrzymaniem terminów umowy PRZYKŁAD Firma A pod koniec 2008 r. nie wywiązała się z ustalonych w zawartej z firmą B umowie, terminów dostarczenia towarów. W tej sytuacji kara zapłaty przez firmę A jest wysoce prawdopodobna i stosunkowo łatwa do oszacowania, chociaż nie ma 100% pewności, że taka kara zostanie przez kontrahenta nałożona. Firma A powinna więc utworzyć w księgach 2008 r. rezerwę na zobowiązanie w wysokości szacowanej kwoty kary, jaką może zapłacić już w 2009 r. w związku niedotrzymaniem terminów umowy. Tabela 26. Ewidencja rezerw na zobowiązania z tytułu napraw gwarancyjnych Odpis aktualizujący wartość należności W odniesieniu do należności prawo wprowadziło pojęcie odpisu aktualizującego wartość należności uwzględniających stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty. Zasady dokonywania odpisów zostały zawarte w art. 35b ustawy o rachunkowości. Tabela 27. Wysokość odpisów aktualizujących należności Odpisy aktualizujące wartość należności zasadniczo zalicza się albo do pozostałych kosztów operacyjnych (jeśli dotyczą operacji innych niż finansowe) albo do kosztów finansowych (jeśli dotyczą należności wynikających z operacji finansowych). Metoda ustalania odpisu aktualizującego należności powinna być określona w ramach przyjętych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości i konsekwentnie stosowana w kolejnych latach. NASZA RADA Wartość należności należy aktualizować na bieżąco, ale nie później niż na dzień bilansowy. Odpisy aktualizujące wartość należności powinny uwzględniać nie tylko zdarzenia, które nastąpiły do dnia bilansowego, ale także późniejsze, aż do momentu sporządzenia sprawozdania. Należności umorzone, przedawnione i nieściągalne nie powinny być wykazywane w aktywach jednostki, ponieważ nie spełniają one podstawowego warunku zaliczenia do aktywów, czyli reprezentowania określonej wartości gospodarczej i nie będą stanowić dla jednostki źródła dopływu przyszłych korzyści. Ewidencja opisów aktualizujących wartość należności odbywa się na koncie zespołu 2 np. 280 „Odpisy aktualizujące wartość należności”. Do konta tego należy prowadzić ewidencję analityczną, która umożliwi ustalenie wysokości odpisów aktualizujących według tytułów i kontrahentów. Po stronie Ma tego konta ewidencjonuje się dokonane odpisy aktualizujące (zmniejszające) wartość należności. Saldo tego konta jest zwykle Ma, a należności wykazywane w bilansie zostają zmniejszono o saldo na koncie 280. Tabela 28. Ewidencja związana z utworzeniem i rozwiązaniem odpisu aktualizującego Przedawnienie należności Przedawnienie należności oznacza, że wygasła możliwość dochodzenia ich na drodze sądowej. Należności i roszczenia przedawnione odnosi się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych lub odpisów na te należności, wcześniej utworzonych w ciężar kosztów operacyjnych. Zobowiązania przedawnione i umorzone odnosi się na dobro pozostałych przychodów operacyjnych. Odsetki mogą być naliczane od dnia przedawnienia lub zapłaty roszczenia. Jeśli roszczenie ulega przedawnieniu, wówczas naliczone od niego odsetki są samodzielnym tytułem należności, który ulega przedawnieniu po 3 latach od momentu, gdy stały się one należne. Zapamiętaj W momencie przedawnienia odsetki u dłużnika zaliczane są do przychodów finansowych, a u wierzyciela do kosztów finansowych. Należności nieściągalne Należności nieściągalne to te, co do których wierzyciel wie, że mimo dochodzenia swoich praw nie ma możliwości ich zaspokojenia w sposób opłacalny. Wierzyciel powinien posiadać dokumenty jednoznacznie stwierdzające nieściągalność, są to przykładowo: • akt zgonu dłużnika lub dokument stwierdzający brak majątku, z którego można by było pokryć należność, • protokół nieściągalności, przyjęty przez wierzyciela, wydany w wyniku postępowania egzekucyjnego przez właściwy organ, • postanowienie sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzeniu postępowania upadłościowego, ponieważ majątek nie wystarcza na pokrycie kosztów tego postępowania albo w ogóle postanowienie o zakończeniu postępowania, • postanowienie sądu o układzie przyjętym w wyniku postępowania układowego lub uprawomocnieniu się ugody bankowej. Na dzień bilansowy jednostka ustala również te należności, które wprawdzie nie są przedawnione, umorzone lub nieściągalne, ale są wątpliwe. Oznacza to, że termin ich zapłaty już minął oraz są zagrożone nieściągalnością. Od takich należności ustala się odpis aktualizujący ich wycenę. Tabela 29. Ewidencja odpisania należności umorzonych, przedawnionych lub nieściągalnych Zapamiętaj Należności i roszczenia przedawnione, umorzone lub uznane za nieściągalne nie mogą być zaliczone do aktywów, ponieważ nie przysporzą one jednostce w przyszłości korzyści ekonomicznych. ZGODNIE Z PRAWEM Art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości Ilekroć w ustawie jest mowa o (...): 32) pozostałych kosztach i przychodach operacyjnych - rozumie się przez to koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane: a) z działalnością socjalną, b) ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, c) z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądź inaczej określoną wartość godziwą, d) z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów, e) z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi, f) z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe, g) z odszkodowaniami i karami, h) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych. Gotówkowe formy rozliczeń z kontrahentami Bezpośrednie rozliczenia gotówkowe polegają na regulowaniu przez dłużnika jego zobowiązań poprzez wpłatę gotówki do kasy wierzyciela. Rozliczenia gotówkowe mogą być także dokonywane za pośrednictwem banków. Ograniczenia kwotowe Transakcje gotówkowe mają pewne ograniczenia dotyczące kwot. Otóż dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy: • stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz • jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. Ustalenie równowartości 15 000 euro odbywa się według średniego kursu ogłaszanego przez NBP ostatniego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. Ewidencja księgowa rozliczeń gotówkowych Rozliczenia gotówkowe z kontrahentami prowadzone są w firmach za pośrednictwem kasy. Ewidencję środków pieniężnych w kasie prowadzi się na koncie 100 „Kasa”. Jeżeli jednostka posiada więcej kas (lub w kasie występują polskie i zagraniczne środki pieniężne), to należy prowadzić ewidencję analityczną zapewniającą: • możliwość ustalenia obrotów kasowych i stanu gotówki oraz innych środków pieniężnych w walucie polskiej, • możliwość ustalenia wyrażonego w walucie obcej stanu gotówki i innych środków pieniężnych w walucie zagranicznej z podziałem na poszczególne waluty, • rozliczenie osób materialnie odpowiedzialnych. Tabela 30. Ewidencja przychodu i rozchodu gotówki w kasie Zapłata fałszywym banknotem W sytuacji gdy kontrahent dokonał zapłaty fałszywym banknotem, kasjer ma obowiązek zatrzymana fałszywego banknotu. Tabela 31. Fałszywe banknoty w kasie ZGODNIE Z PRAWEM § 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szczegółowych zasad i wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne Przedsiębiorcy i kierownicy innych jednostek organizacyjnych, w celu ochrony wartości pieniężnych, są obowiązani zapewnić bezpośrednią fizyczną ochronę budynków, pomieszczeń i pojazdów przeznaczonych do ich przechowywania lub transportu lub wykonać techniczne zabezpieczenie tych budynków, pomieszczeń i pojazdów. Bezgotówkowe formy rozliczeń z kontrahentami Przedsiębiorcy mogą dokonywać rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banku, np. za pomocą kart płatniczych, akredytywy czy polecenia zapłaty. Mogą również dokonać bezpośredniego rozliczenia bezgotówkowego, np. zapłacić za swoje zobowiązania wekslem. Akredytywa Akredytywa, czyli wydzielone środki pieniężne, jest stosowana w sytuacjach, kiedy firma chce ograniczyć ryzyko niezapłacenia za sprzedany towar bądź usługę. Jest ona formą rozliczeń, polegającą na zobowiązaniu banku (działającego na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu) wobec osoby trzeciej (beneficjenta) dokonania zapłaty beneficjentowi akredytywy ustalonej kwoty pieniężnej, po spełnieniu przez beneficjenta wszystkich warunków określonych w akredytywie. W księgach rachunkowych jest ona wykazywana na wyodrębnionym w tym celu koncie w ramach zespołu 1, tj. środki pieniężne, rachunki bankowe i krótkoterminowe aktywa finansowe. Akredytywa wykorzystywana jest w trzech sytuacjach, gdy: • stroną transakcji jest nowy kontrahent, do którego druga strona nie ma jeszcze pełnego zaufania (następuje dopiero nawiązanie stosunków handlowych), • stosunki handlowe łączące obu kontrahentów są dobrze rozwinięte, ale istnieje wątpliwość co do wykonania zobowiązania przez którąkolwiek ze stron (np. sytuacja polityczna bądź ekonomiczna kraju importera nie jest ustabilizowana, ryzyko zagrożenia spłaty należności jest wiec większe), • kontrahenci ostrożni i przezorni cenią sobie bardzo jak najbezpieczniejsze rozliczenie kontraktu, tym bardziej jeśli kontrakty te opiewają na wysokie kwoty. Tabela 33. Rodzaje akredytywy Zapamiętaj Jeżeli w akredytywie pieniężnej uzależniono wypłatę od spełnienia przez beneficjenta innych warunków, wypłata może nastąpić wyłącznie po łącznym spełnieniu tych warunków. Tabela 34. Konto 134 „Akredytywy” Tabela 35. Operacje na koncie 134 „Akredytywy” PRZYKŁAD Firma A zawarła umowę z nowym kontrahentem na kwotę 50 000 zł. Warunkiem realizacji kontraktu było zabezpieczenie w postaci akredytywy, którą firma A otworzyła w banku na kwotę 50 000 zł. Tabela 36. Ewidencja do przykładu PRZYKŁAD Firma B otworzyła akredytywę w banku na kwotę 20 000 zł. Umowa nie została jednak zrealizowana. Firma B zwróciła się do banku z prośbą o rozwiązanie niewykorzystanej akredytywy. Tabela 37. Ewidencja do przykładu Zapłata wekslem Kolejną formę rozliczenia się z kontrahentem stanowią weksle. Weksel jest bezwarunkowym zobowiązaniem do zapłaty określonej osobie, określonej sumy, w ustalonym miejscu i terminie przez wystawcę lub osobę przez niego wskazaną. Wręczając weksel sprzedawcy za towar, wystawca weksla sam zobowiązuje się do jego zapłaty (w określonym terminie płatności) albo wskazuje osobę, która ma tego dokonać. ZAPAMIĘTAJ Weksel może być wykorzystany nie tylko jako zapłata w transakcjach handlowych, ale może być - w miarę zapotrzebowania na gotówkę - złożony w banku do dyskonta. Pełna treść poradnika na stronie: GRZEGORZ MAZUR Poradnik Gazety Prawnej Należności z tytułu dostaw i usług inwentaryzuje się drogą potwierdzenia salda. Obowiązek ustalenia stanu tego salda spoczywa na wierzycielu. W praktyce jednostka, która jest wierzycielem, wysyła do dłużników wypełniony druk "Potwierdzenie salda" i oczekuje na informację zwrotną, czy saldo zostanie potwierdzone, czy nie. Gdy wystąpią różnice sald, to należy wyjaśnić przyczyny ich inwentaryzacjiInwentaryzacja należności, co do zasady, powinna zostać przeprowadzona na ostatni dzień roku obrotowego (por. art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Przy czym jej termin i częstotliwość uważa się również za dotrzymane, gdy inwentaryzację tę rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15. dnia następnego roku. Wtedy ustalenie na dzień bilansowy stanu należności następuje przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą potwierdzenia salda zwiększeń i zmniejszeń, które nastąpiły między datą potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych. Trzeba mieć na uwadze, że stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym. W przypadku jednostek, których rok obrotowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym, dotycząca 2021 r. inwentaryzacja należności w drodze potwierdzenia sald może nastąpić w dowolnym czasie między 1 października 2021 r. a 15 stycznia 2022 r. Jednak ze względów praktycznych do uzgodnienia salda najlepiej przyjąć ostatni dzień miesiąca, np. 31 października lub 30 listopada 2021 względu na to, że w bilansie kwotę należności wykazuje się według stanu na 31 grudnia danego roku, trzeba saldo należności potwierdzone na dzień 31 października, czy 30 listopada zweryfikować. Wtedy ustalone wcześniej saldo zmniejszają dokonane przez kontrahenta do końca roku płatności i inne zmniejszenia należności, a zwiększa sprzedaż na rzecz kontrahenta i inne zwiększenia należności, które nastąpiły między dniem potwierdzenia salda, a dniem bilansowym (tj. 31 grudnia danego roku).Drogą potwierdzenia nie inwentaryzuje się sald należności:spornych i wątpliwych,od osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych,z tytułów typu należności należy zinwentaryzować drogą porównania danych ujętych w księgach rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji ich wartości (patrz ramka).Odpowiedzi na prośby o potwierdzanie sald nie mają obowiązku udzielać jednostki, które nie prowadzą ksiąg do potwierdzenia saldaJednostki mają ustawowy obowiązek inwentaryzacji rozrachunków drogą potwierdzenia sald jedynie do należności od kontrahentów. W tym celu jednostka jako wierzyciel inicjuje uzgodnienie salda należności, natomiast dłużnik potwierdza zgodność kwot bądź wskazuje rozbieżności. W przypadku zobowiązań jednostki inicjatywa uzgodnienia pozostaje po stronie jej kontrahentów (wierzycieli). Może ona jednak wystąpić do kontrahenta o potwierdzenie sald swoich zobowiązań (np. w przypadku, gdy widzi potrzebę zweryfikowania kwot zobowiązań). Tak wyjaśniono w pkt 8 stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami (Dz. Urz. Min. Fin. z 2019 r. poz. 83).Zanim jednostka rozpocznie procedurę potwierdzenia sald należności, powinna dokonać przeglądu sald rozrachunków z kontrahentami w celu określenia ich statusu na dzień uzgodnienia. Pozwoli to zweryfikować, które należności należy zakwalifikować jako nieściągalne, przedawnione, umorzone, przeterminowane - z podziałem na terminy opóźnienia, sporne, dochodzone na drodze ważne, uzgodnieniu w drodze potwierdzenia salda należności podlega kwota wymagająca zapłaty. Jest to więc nie tylko należność główna, ale także ewentualne odsetki (umowne, ustawowe, za opóźnienie), kary umowne, zasądzone koszty postępowania salda wymaga formy pisemnej. W praktyce wierzyciel wysyła do swojego dłużnika dwa egzemplarze pisma (wezwania do potwierdzenia wysokości salda), które zawiera informację o wysokości salda oraz pozycjach, które się na nie składają (ze wskazaniem np. numerów faktur). W piśmie wierzyciel prosi dłużnika o potwierdzenie salda poprzez odesłanie jednego egzemplarza podpisanego przez osobę do tego upoważnioną przez kontrahenta. Saldo to, jeśli jest zgodne, kontrahent powinien potwierdzić. Natomiast jeśli wystąpią różnice, kontrahent informację o ich kwocie i ewentualne uwagi zamieszcza na egzemplarzu odsyłanym do wierzyciela. Wzór potwierdzenia salda należności dostępny jest w serwisie w dziale Rachunkowość. Wezwanie do potwierdzenia wysokości salda oraz odpowiedź na nie mogą być wymienione pomiędzy kontrahentami drogą elektroniczną (np. w postaci wiadomości e-mail), jeżeli ta forma potwierdzania stanu wzajemnych rozrachunków została przez nich uzgodniona, a przekazane informacje zostaną odpowiednio uwierzytelnione (pkt 8 stanowiska KSR w sprawie rozrachunków).Potwierdzając stan należności wyrażonych w walutach obcych uzgodnieniu z kontrahentem podlega wartość wyrażona w walucie, w jakiej ma nastąpić zapłata. Wskazane jest potwierdzanie także sald zerowych należności. Szczególnie w przypadku, gdy z danym kontrahentem w ciągu roku występuje duża ilość transakcji i/lub powtarzają się te same kwoty albo jeśli otrzymane przelewy nie wskazują jednoznacznie, która należność została się, że jednostka wobec tego samego kontrahenta ma jednocześnie należność i zobowiązanie. Wtedy zaleca się, aby wysłała do niego potwierdzenie salda z zestawieniem kwoty należności i nie przewidują stosowania przez jednostkę tzw. milczącego potwierdzenia salda. Zatem nie można zamieszczać na wezwaniu do potwierdzenia wysokości salda informacji, że brak odpowiedzi ze strony kontrahenta w terminie wskazanym w wezwaniu zostanie uznany za potwierdzenie kwoty należności wyspecyfikowanej na wezwaniu. Brak odpowiedzi kontrahenta na wezwanie do potwierdzenia wysokości salda oznacza, że saldo rozrachunków nie zostało z art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości w uzasadnionych przypadkach można odstąpić od inwentaryzacji metodą potwierdzenia sald i dokonać inwentaryzacji metodą saldaW ustawie o rachunkowości nie wskazano wzoru druku "Potwierdzenie salda". Wzór ten jednostki ustalają we własnym zakresie. Najczęściej stosowany jest druk składający się z dwóch części "A" i "B". Otrzymujący wezwanie do potwierdzenia salda odcinek "A" zatrzymuje u siebie, a odcinek "B" odsyła wystawcy, potwierdzając stan należności wierzyciela, a swoich zobowiązań albo zamieszczając informację o występujących wskazane przez wierzyciela saldo jest zgodne z zapisami w księgach dłużnika, to może on zamieścić na odcinku "B" potwierdzenia salda informację: "saldo zgodne". Z kolei gdy salda nie są zgodne z księgami dłużnika, powinien on powiadomić wierzyciela o tym, które pozycje są niezgodne i z jakich powodów (patrz ramka).Kto podpisuje potwierdzenie salda?W procedurze potwierdzenia sald ważną rolę odgrywają podpisy złożone na dokumencie. Zarówno wysłana przez wierzyciela do dłużnika prośba o potwierdzenie salda, jak i odpowiedź dłużnika powinny zostać podpisane przez upoważnioną do tego osobę. Jest nią kierownik jednostki lub upoważniona przez niego osoba, np. główna księgowa. Szczególnie istotne jest to, kto potwierdził saldo jako dłużnik. Niekiedy bowiem podpisanie potwierdzenia salda może być traktowane jako uznanie roszczenia przerywającego bieg zwrócić uwagę, iż podpisane przez pracowników księgowości potwierdzenia sald nie spowodują przerwania biegu przedawnienia, jeśli pracownik nie jest równocześnie upoważniony do reprezentowania przedsiębiorcy "na zewnątrz", to znaczy do składania w jego imieniu oświadczeń druk potwierdzenia salda należnościGP odpowiada na pytaniaZdarza się, że otrzymujemy potwierdzenia sald należności dotyczących danego roku obrotowego po 15 stycznia następnego roku. Czy jeśli takie potwierdzenia sald należności dotyczące 2021 r. otrzymamy po 15 stycznia 2022 r., to termin inwentaryzacji należności w drodze potwierdzeń sald zostanie dotrzymany?Pisma dotyczące potwierdzeń sald należności dotyczące inwentaryzacji za 2021 r. mogą wpływać do jednostek po 15 stycznia 2022 r., ponieważ potwierdzenia te mogą wykazywać stan salda należności również na dzień 15 stycznia 2022 r. Przy czym graniczną datą dla uzyskania tych potwierdzeń jest 85. dzień po dniu bilansowym, czyli w odniesieniu do inwentaryzacji za 2021 r., w jednostkach, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, będzie to 26 marca 2022 r. (por. art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o rachunkowości). Ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych trzeba bowiem wyjaśnić i rozliczyć w księgach tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji, tj. w 2021 r. Otrzymaliśmy od kontrahenta prośbę o potwierdzenie salda naszych zobowiązań. Ustaliliśmy, że nasze saldo różni się od wskazanego w otrzymanym piśmie. Jak uzupełnić odsyłaną wierzycielowi część pisma?Gdy kwota zobowiązań wynikająca z ksiąg rachunkowych różni się od wskazanej przez wierzyciela na potwierdzeniu salda, należy go o tym powiadomić. W informacji zwrotnej dłużnik powinien określić, że saldo nie jest zgodne i przekazać wierzycielowi informacje o zaistniałych rozbieżnościach. Można tego dokonać odsyłając odpowiednią część druku z adnotacją "saldo niezgodne" wraz z określeniem powodu niezgodności, wskazaniem daty oraz podpisem osoby upoważnionej. Do odsyłanej części druku można także załączyć osobną informację zawierającą specyfikację różnic lub zestawienie z własnego programu finansowo-księgowego. Posiadamy należność, która jest uznana za sporną. Czy w tej sytuacji należy wysłać prośbę o potwierdzenia salda przez dłużnika?NIE. Sald należności spornych i wątpliwych, od osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych oraz z tytułów publicznoprawnych nie inwentaryzuje się drogą potwierdzenia sald (art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości). Tego rodzaju należności jednostka inwentaryzuje drogą porównania danych ujętych w księgach rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji ich wartości (art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości).Podstawa prawnaUstawa z dnia r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217) autor: Karolina Paszkowska Gazeta Podatkowa nr 89 (1860) z dnia 2021-11-08Umowa o pracę czy cywilnoprawna? Praktyczne wskazówki. Wszystko na ten temat w poradniku na

zestawienie należności i zobowiązań druk